Zastaw na prawach jest ograniczonym prawem rzeczowym. Służy do zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności.
Zastaw na prawach daje wierzycielowi uprawnienie zaspokojenia się z prawa oddanego w zastaw przez dłużnika. W sytuacji, kiedy dłużnik nie wykonał świadczenia na rzecz wierzyciela, zaspokojenie roszczeń wierzyciela może nastąpić poprzez sprzedaż prawa w drodze egzekucji sądowej bądź poprzez przejęcie udziałów przez wierzyciela.
Stronami prawa zastawu są zastawnik (wierzyciel) oraz zastawca (dłużnik).
Zastaw może być ustanowiony na podstawie:
- umowy między właścicielem przedmiotu zastawu a wierzycielem. Aby umowa była skuteczna, w chwili podpisania umowy konieczne jest przeniesienie praw na wierzyciela. Umowa o ustanowienie zastawu powinna być zawarta na piśmie z datą pewną, chociażby umowa o przeniesienie prawa nie wymagała takiej formy.
- ustawy – zastaw powstaje z mocy samego prawa.
Zastaw wygasa z chwilą wygaśnięcia wierzytelności. Zastaw wygasa również w sytuacji, gdy przeniesiono wierzytelność z wyłączeniem zastawu.