Jak napisać wniosek o umorzenie kosztów komorniczych? Zwolnienie z kosztów egzekucyjnych to rozwiązanie przewidziane w przepisach kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z zapisami tego aktu prawnego, możliwe jest umorzenie kosztów egzekucji komorniczej na wniosek dłużnika lub wierzyciela. Decyzję w tej sprawie podejmuje sąd. Jak napisać skuteczny wniosek o umorzenie kosztów egzekucyjnych?
Kto ponosi koszty komornicze?
Zasadniczo, koszty komornicze ponosi dłużnik. Zdarzają się jednak również takie sytuacje, w których to wierzyciel zostaje obciążony kosztami egzekucyjnymi.
Mowa tu między innymi o takich przypadkach, w których:
- wierzyciel wskazał we wniosku o wszczęcie egzekucji osobę niebędącą dłużnikiem,
- wierzyciel wszczął postępowanie, które okazało się bezcelowe,
- wierzyciel nie dochował należytej staranności i uniemożliwił przeprowadzenie egzekucji, przykładowo: nie wskazał adresu dłużnika.
Ile wynoszą koszty komornicze?
Koszty komornicze nie są opłatą stałą. Ich wysokość zależna jest od sytuacji, a opłaty, jakie może naliczać komornik – regulują przepisy ustawy o kosztach komorniczych z dnia 28 lutego 2018 roku. Opłata komornicza w większości przypadków jest ujednolicona i wynosi 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia.
Stawka w wysokości 10% świadczenia jest pobierana przez komornika w przypadku, gdy egzekucja dotyczy świadczeń pieniężnych. Egzekucję prowadzi się wtedy z nieruchomości, wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego czy renty lub emerytury.
Czasami jednak opłaty komornicze mogą być niższe. Mowa tu o następujących wyjątkach:
- jeśli dłużnik w ciągu miesiąca ureguluje należności – opłata wynosi 3% egzekwowanego świadczenia,
- jeśli postępowanie komornicze zostanie umorzone na wniosek wierzyciela – opłata wynosi 5% egzekwowanego świadczenia.
Od 2021 roku obowiązują też przepisy mówiące o opłatach minimalnych, czyli:
- opłata minimalna 150 złotych – jest naliczana, jeśli dłużnik spełnił świadczenie w odpowiednim terminie,
- opłata minimalna 200 złotych – jest naliczana, jeśli do wyegzekwowania świadczenia doszło na drodze egzekucji lub na skutek spełnienia świadczenia przez dłużnika po przekroczeniu wyznaczonego terminu.
Zwolnienie z kosztów sądowych w przepisach
Wniosek o umorzenie kosztów komorniczych wierzyciel lub dłużnik mogą złożyć na podstawie art. 771 kodeksu postępowania cywilnego, w brzmieniu:
Z kolei o samej możliwości zwolnienia strony z ponoszenia kosztów sądowych mówi art. 102 ustawy o kosztach sądowych postępowania cywilnego, zgodnie z którym:
Oznacza to, że prawo złożenia wniosku o zwolnienie z ponoszenia kosztów sądowych ma osoba fizyczna, która złoży do sądu specjalne pismo. Pismem tym jest oświadczenie, z którego wynika, iż wnioskodawca nie jest w stanie pokryć kosztów sądowych, jednocześnie nie narażając na szkody siebie i swojej rodziny.
Z podobnym wnioskiem mogą wystąpić też osoby prawne, przy czym muszą one wykazać, że nie dysponują odpowiednimi środkami na pokrycie kosztów komorniczych. W swoim oświadczeniu podmiot gospodarczy powinien przedstawić więc argumenty, które świadczą o złej sytuacji finansowej firmy.
Przygotowując wniosek o umorzenie kosztów komorniczych/egzekucyjnych należy pamiętać, że za złożenie fałszywego oświadczenia o stanie majątkowym w celu uzyskania zwolnienia z kosztów sądowych wnioskodawcy grozi surowa kara.
Po pierwsze, sąd cofnie w takim przypadku przyznane uprawnienie, czyli zwolnienie od ponoszenia kosztów. Po drugie, może nałożyć na taką osobę dotkliwą karę grzywny. Z wnioskiem warto wystąpić więc w naprawdę uzasadnionych przypadkach.
Obniżenie i umorzenie kosztów komorniczych
Umorzenie kosztów egzekucyjnych na wniosek dłużnika to rozwiązanie przewidziane przepisami ogólnymi kodeksu postępowania cywilnego.
Aby dowiedzieć się, kiedy możliwe jest umorzenie takich kosztów, należy sięgnąć jednak do innego aktu prawnego, mianowicie do ustawy, która wylicza przesłanki wniesienia wniosku o umorzenie kosztów komorniczych – do ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zgodnie z przepisami tego aktu prawnego, koszty egzekucyjne mogą zostać umorzone, jeśli:
- za ich umorzeniem przemawia ważny interes publiczny,
- ściągnięcie kosztów egzekucyjnych spowodowałoby niewspółmierne wydatki egzekucyjne,
- stwierdzono nieściągalność od zobowiązanego do poniesienia kosztów,
- zobowiązany do poniesienia kosztów wykazał, że nie jest w stanie ponieść kosztów egzekucyjnych bez znacznego uszczerbku dla swojej sytuacji finansowej
Sąd może zadecydować o umorzeniu całości lub części kosztów egzekucyjnych, a w tym drugim przypadku umarza najczęściej przede wszystkim opłaty za czynności egzekucyjne.
Jak uniknąć kosztów komorniczych?
Aby doprowadzić do umorzenia kosztów egzekucyjnych, wierzyciel lub dłużnik mogą wypełnić gotowy wzór wniosku o umorzenie kosztów komorniczych i złożyć go w sądzie rejonowym w ciągu 7 dni od daty doręczenia postanowienia o opłacie komorniczej.
W takim wniosku strona postępowania musi wykazać, że nie jest w stanie ponieść kosztów komorniczych bez narażania siebie i członków swojej rodziny na znaczne pogorszenie sytuacji finansowej. Oznacza to, że pismo powinno szczegółowo opisywać sytuację materialną wnioskodawcy oraz wskazywać, z jakiego powodu nie może on uregulować kosztów egzekucyjnych.
Warto pamiętać, że koszty komornicze nie ulegają przedawnieniu. Dłużnik może jednak doprowadzić do ich zmniejszenia lub umorzenia, jeśli:
- znajduje się w trudnej sytuacji finansowej,
- obciążenie go kosztami jest nieuzasadnione,
- koszty wydają się zbyt wysokie (zawyżone).
