Planujesz budowę domu, niestety twoją działkę porastają samosiejki modrzewia, sosny, buku, dębu, klonu czy brzozy. Jeżeli grunt „czekał” na twoją decyzję dłuższy okres, drzewa te mogą osiągnąć naprawdę spore rozmiary. Wydawać by się mogło, że jeżeli działka jest twoją własnością, a drzewa na niej rosnące stanowią rodzaj „chwastów”, które same się zasiały i urosły tylko dlatego, że nie miałeś czasu albo faktycznych możliwości ich wyrwania, kiedy były tylko wyrastającymi z ziemi badylami, to ich ścięcie nie powinno stanowić problemu. Błąd – wycinka drzew o znacznym rozmiarze bez zgłoszenia może stanowić podstawę do nałożenia na właściciela nieruchomości kary administracyjnej.
Wycinka drzew na działce prywatnej, na której stanąć ma budynek mieszkalny, stanowi jeden z wyjątków, od ogólnej zasady, zgodnie z którą, każde usunięcie drzewa lub krzewu wymaga zgody właściwego organu administracyjnego.
Nie oznacza to, że możliwe jest ścięcie każdego drzewa. Wszak ustawodawca przewidział również wyjątki, od wyjątków (klasycznie). Zobacz jakie drzewa można usunąć na prywatnej posesji bez zgłoszenia, a na jakie należy zwrócić się do urzędu. Wzór zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa załączony do artykułu.
Wycinka drzew – potrzebne zezwolenie
Kwestię wycinki drzew i krzewów reguluje ustawa o ochronie przyrody w przepisach art. 78 i nast. Zgodnie ze wskazaną ustawą, co do zasady, usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części może nastąpić dopiero po uzyskaniu zezwolenia. Decyzja organu wydawana jest na wniosek:
- posiadacza nieruchomości – za zgodą właściciela tej nieruchomości;
- właściciela urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz innych urządzeń podobnych nienależący do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa – jeżeli drzewo lub krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.
Czy na usunięcie drzewa z prywatnej posesji również potrzebne jest zezwolenie?
Przepis art. 83f ustawy o ochronie przyrody zawiera katalog wyłączeń. Ust. 3a) tego przepisu wskazuje, iż uzyskanie pozwolenia nie jest potrzebne w przypadku drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że ścinając drzewa na gruncie przeznaczonym na budowę np. domu rodzinnego – pozwolenie nie jest wymagane.
Jednakże jak zostało wskazane na wstępie, od powyższego wyjątki ustawa przewiduje kolejne wyjątki. Bowiem na mocy art. 83f ust. 4 ustawy, właściciel nieruchomości jest obowiązany dokonać zgłoszenia do właściwego organu zamiaru usunięcia drzewa, jeżeli obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm przekracza:
- 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego;
- 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego;
- 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.
Przepis art. 83f ust. 6 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody nakazuje mierzyć obwód na wysokości 5 cm. Jednakże zdecydowana większość doktryny zauważa, iż jest to jawny błąd ustawodawcy, gdyż przepis ten nie jest spójny z resztą zapisów ustawy. Stwierdza się, iż obwód należy mierzyć na wysokości 130 cm. Wynika to z faktu, że zgodnie z art. 83f ust. 17 ustawy to na tej wysokości mierzy się pień w przypadku ustalanie wysokości kary administracyjnej za bezprawne usunięcie drzewa.
Dodatkowo w oparciu o pozostałe zapisy przedmiotowej ustawy, należy uznać, że zgoda nie będzie potrzebna również w przypadku:
- krzewu lub krzewów rosnących w skupisku – o powierzchni do 25 m2;
- drzew i krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego – bez względu na obwody pni i zajętą powierzchnię;
- drzew i krzewów owocowych, tj. takich które dają owoce jadalne dla człowieka – z wyjątkiem roślin rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni;
- drzew lub krzewów rosnących na plantacjach lub w lasach;
- krzewów ozdobnych – z wyjątkiem roślin rosnących w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków bądź na terenach zieleni publicznej;
- drzew lub krzewów, które się złamały albo wywróciły pod wpływem sił natury, wypadku bądź katastrofy. Tutaj przed ścięciem potrzebne są oględziny właściwego organu do wydania zezwolenia na usunięcie.
Wycinka drzew – jak wygląda procedura?
Zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu należy kierować do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Zasadniczo nie należy spodziewać się wydania decyzji przez organ, jeżeli miałaby być ona pozytywna.
Zachodzi tu bowiem tzw. milczące przyzwolenie. Oznacza to, że jeżeli organ nie wniesie sprzeciwu w ciągu 14 dni, licząc od dnia następującego po okresie przeznaczonym na dokonanie oględzin nieruchomości, uznać należy, że można drzewa lub krzewy ściąć.
Ustawa daje organowi możliwość wcześniejszego wydania zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Zaświadczenie to wyłącza możliwość późniejszego wniesienia sprzeciwu przez organ.
Nie ma się jednak co oszukiwać, urzędy mają za dużo spraw, aby skupiały się na wydawaniu takich zaświadczeń i nadawaniu ich do adresatów, kiedy wystarczy biernie przeczekać 14 dni i otrzymać taki sam skutek.
Zgłoszenie powinno zawierać trzy obligatoryjne elementy:
- imię i nazwisko wnioskodawcy;
- oznaczenie nieruchomości, z której drzewo ma być usunięte;
- rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa na nieruchomości.
Jeśli zgłoszenie nie zawiera ustawowo wymaganych elementów, organ postanowieniem nakłada na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia zgłoszenia w terminie 7 dni. Wskazany okres przerywa bieg terminu na wydanie przez organ „milczącej” zgody.
Po otrzymaniu zgłoszenia, organ ma 21 dni na dokonanie oględzin nieruchomości. Jest to obowiązkiem organu, od którego ten nie powinien się uchylać. Celem oględzin jest ustalenie gatunku drzewa i obwodu pnia. Z oględzin sporządza się protokół.
Po dokonaniu oględzin zaczyna biec wskazany wyżej 14. dniowy termin na wniesienie przez organ sprzeciwu wobec zamiaru usunięcia drzewa. Jeżeli organ w tym terminie nie wniesie sprzeciwu, może nastąpić usunięcie drzewa.
Wycinka drzew bez zezwolenia – kara pieniężna
W przypadku usunięcia drzewa przed zgłoszeniem lub usunięcia go pomimo wniesienia przez organ sprzeciwu, posiadacz gruntu (w tym jego właściciel) zostanie zobowiązany do zapłacenia kary pieniężnej. Sankcje te są zależne od rodzaju drzewa oraz grubości pnia liczonego na wysokości 130 cm. Niezależnie od powyższego uznać trzeba, że jak za wycinkę niezaewidencjonowanej samosiejki kary są naprawdę wysokie.
Wysokość kary finansowej za bezprawną wycinkę drzewa oblicza się poprzez pomnożenie liczby centymetrów obwodu pnia drzewa przez stawkę opłaty dla danego gatunku. Dla krzewów do wyliczenia opłaty należy przemnożyć stawkę przez liczbę metrów kwadratowych powierzchni pokrytej usuniętymi roślinami.
Stawki opłat dla poszczególnych gatunków roślin:
- kasztanowiec zwyczajny, klon jesionolistny, klon srebrzysty, platan klonolistny, robinia akacjowa, topola, wierzba –12 zł za każdy centymetr obwodu drzewa, dla drzew z obwodem pnia do 100 cm i 15 zł w przypadku większego obwodu;
- brzoza, czeremcha, czereśnia, daglezja, dąb czerwony, glediczja trójcierniowa, jesion, jodła – z wyjątkiem jodły koreańskiej, kasztan jadalny, kasztanowiec – pozostałe gatunki, klon czerwony klon jawor, klon zwyczajny, lipa metasekwoja chińska, modrzew, olcha, orzech, sofora chińska, sosna sumak, świerk, wiąz, wiśnia – z wyjątkiem ałyczy i wiśni wonnej, żywotnik olbrzymi – 25 zł za każdy centymetr obwodu drzewa, dla drzew z obwodem pnia do 100 cm i 30 zł w przypadku większego obwodu;
- ałycza, ambrowiec balsamiczny, buk pospolity, choina kanadyjska, cypryśnik błotny, dąb – z wyjątkiem dębu czerwonego, grab pospolity, grusza, jabłoń, jarząb pospolity, klon polny, kłęk amerykański, korkowiec amurski, leszczyna turecka, magnolia, miłorząb japoński, morwa, orzesznik, rokitnik zwyczajny, surmia, tulipanowiec amerykański, wiśnia wonna – 55 zł za każdy centymetr obwodu drzewa, dla drzew z obwodem pnia do 100 cm i 77 zł w przypadku większego obwodu;
- cis, cyprysik, głóg, jałowiec, jarząb – pozostałe gatunki, jodła koreańska, oliwnik, żywotnik zachodni – 170 zł za każdy centymetr obwodu drzewa, dla drzew z obwodem pnia do 100 cm i 210 zł w przypadku większego obwodu;
- pozostałe gatunki drzew – 25 zł za każdy centymetr obwodu drzewa, dla drzew z obwodem pnia do 100 cm i 30 zł w przypadku większego obwodu;
- dereń rozłogowy, róża pomarszczona, sumak, tawuła kutnerowata i świdośliwa kłosowa – 10 zł za 1 m2;
- pozostałe gatunki krzewów – 40 zł za 1 m2 lub 50 zł za 1 m2 jeżeli powierzchnia skupiska zajmuje ponad 100 m2.
Opłata za zgłoszenie
Zgłoszenie jest nieodpłatne. Należy jednak pamiętać, że jest tak tylko jeżeli budowa jest przeznaczona na cele prywatne.
Zupełnie inaczej sprawa się ma jeżeli budynek będzie związany z działalnością gospodarczą. W tej sytuacji należy uiścić stosowną opłatę. Jeśli więc w terminie 5 lat od dokonania oględzin wystąpiono o pozwolenie na budowę, a budowa ta ma związek z działalnością gospodarczą i będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo, organ będzie zobowiązany nałożyć na właściciela nieruchomości obowiązek uiszczenia opłaty za usunięcie drzewa.
Podobne wzory pism:
