WOPFU, tj. wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia tworzy się dla wszystkich dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym dla uczniów z autyzmem.
Dokument stanowi podstawę opracowania IPET, czyli indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego, którego celem jest umożliwienie dziecku osiągnięcia jak najlepszych wyników z uwzględnieniem jego indywidualnych potrzeb i możliwości. Jak napisać WOPFU dla ucznia z autyzmem?
Czym jest autyzm?
Autyzm bez wątpienia wpływa na to, jak dziecko rozwija się i jak radzi sobie w szkole. Schorzenie najczęściej rozpoznaje się u dzieci między 3. a 10 rokiem życia. Warto wiedzieć, że ze względu na nasilenie objawów autyzmu rozróżnia się:
- autyzm lekki – wysokofunkcjonujący,
- autyzm ciężki – niskofunkcjonujący.
W pierwszym przypadku dziecko mówi prawidłowo i ma co najmniej przeciętne umiejętności personalne. Natomiast w drugim przypadku zarówno mowa, jak i zdolności społeczne ulegają upośledzeniu, dodatkowo dziecko może mieć problemy z czynnościami manualnymi oraz zaburzenia równowagi. Za objawy typowo autystyczne uznaje się również:
- niechęć do zmian,
- przywiązanie do rutyny,
- trudności z utrzymywaniem kontaktu wzrokowego,
- trudności w komunikacji własnych potrzeb,
- brak reakcji na emocje innych osób,
- silne przywiązanie do przedmiotów,
- słabe lub impulsywne okazywanie uczuć.
Dziecko z autyzmem musi być objęte opieką poradni psychologiczno-pedagogicznej już od pierwszej klasy szkoły podstawowej. Orzeczenie z poradni powinno określać, jakie są specjalne potrzeby dziecka oraz jak należy wspierać ucznia w sposób indywidualny.
Dla dzieci z autyzmem opracowuje się indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET), który powstaje na bazie WOPFU, czyli wspomnianej już wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia. Jak ją przygotować?
Czym jest WOPFU i jak je napisać?
Sporządzeniem WOPFU zajmuje się zespół pedagogów i specjalistów, prowadzących z dzieckiem zajęcia, we współpracy z rodzicami ucznia. Odpowiedzi na pytanie „jak napisać przykładowe WOPFU autyzm?” należy szukać w treści Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym z późniejszymi zmianami.
Zgodnie ze wskazówkami zawartymi w tym akcie prawnym, każde WOPFU musi zawierać opis:
- indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka,
- mocnych stron, zainteresowań, uzdolnień, predyspozycji dziecka,
- zakresu i charakteru wsparcia ze strony specjalistów, nauczycieli asystentów (zależny od potrzeb dziecka),
- barier i ograniczeń, które utrudniają dziecku funkcjonowanie oraz uczestnictwo w życiu szkolnym.
Jeśli dziecko realizuje zajęcia indywidualnie lub w grupie maksymalnie 5 osób, w WOPFU uwzględnia się także ewentualne trudności związane z włączeniem ucznia do zajęć realizowanych wspólnie z całym oddziałem szkolnym lub przedszkolnym.
Jak napisać WOPFU dla ucznia z autyzmem?
Do przygotowania wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia można wykorzystać gotowy do wypełnienia wzór WOPFU dla ucznia z autyzmem. Dokument warto sporządzać za każdym razem według tego samego schematu, aby każda osoba zapoznająca się z dokumentem mogła w łatwy sposób „poruszać się” po jego treści, analizować wyniki, wyciągać wnioski. Na podstawie WOPFU przygotowuje się bowiem IPET oraz jego modyfikacje (IPET podlega ewaluacji).
WOPFU najczęściej ma formę tabeli lub listy podpunktów. Niezależnie od przyczyny objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, ujmuje się w nim:
- metryczkę dziecka,
- datę opracowania dokumentu,
- zalecenia lekarskie,
- dokumenty, na podstawie których opracowano diagnozę,
- dane osobowe opracowujących WOPFU,
- informację o otrzymaniu przez rodziców kopii WOPFU,
- informację o dokonaniu okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia – data spotkania zespołu pracującego z dzieckiem w celu dokonania oceny efektywności podejmowanych działań.
Wzór WOPFU dla dziecka z autyzmem wyszczególnia między innymi:
- indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dziecka,
- mocne strony, predyspozycje, zainteresowania, uzdolnienia,
- ocenę funkcjonowania dziecka w grupie rówieśniczej,
- zakres i charakter wsparcia ze strony nauczycieli i specjalistów,
- opis barier i ograniczeń, które utrudniają dziecku funkcjonowanie i uczestnictwo w życiu szkoły.
W WOPFU opisuje się poziom rozwoju fizycznego, społecznego, emocjonalnego i poznawczego dziecka. Odnosi się do jego samodzielności, motywacji do pracy, usposobienia, samooceny, stosunku do nauczycieli i rówieśników. Dokument mówi także o tym, jak uczeń opanował określoną wiedzę i umiejętności.
Bardzo istotne jest także wyliczenie działań, które podejmuje się w celu zapewnienia dziecku z autyzmem indywidualnego wsparcia, na przykład:
- nauczanie z jednoczesną stymulacją wielu zmysłów,
- zapewnianie poczucia bezpieczeństwa za sprawą schematycznych działań, powtarzalności sytuacji, wprowadzania zmian po odpowiedniej zapowiedzi,
- stosowanie krótkich, prostych poleceń,
- wprowadzanie ucznia w bezpieczne sytuacje społeczne,
- inicjowanie kontaktów z uczniem itd.
Inne opracowane WOPFU:
