Jak napisać WOPFU dla ucznia z Aspergerem? Wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia sporządza się dla wszystkich dzieci objętych pomocą poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym również dla uczniów z Zespołem Aspergera.
Taki dokument jest podstawą opracowania IPET, czyli indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego, a przygotowuje go zespół złożony z nauczycieli i specjalistów, przy wsparciu rodziców dziecka i innych osób, które mają z nim stały kontakt.
Jaki wpływ Zespół Aspergera ma na dziecko uczące się?
Zespół Aspergera to zaburzenia rozwoju umysłowego, mieszczące się w spektrum autyzmu. Dziecko chore na autyzm ma duże problemy w obszarze utrzymywania kontaktów z otoczeniem, ponieważ brakuje mu pewnych specyficznych umiejętności, zwłaszcza społecznych.
Jednocześnie Zespół Aspergera prowadzi również do wykształcenia u dziecka wręcz obsesyjnego zainteresowania konkretną tematyką, dzięki czemu uczeń z aspergerem często staje się ekspertem w określonej dziedzinie.
Jeśli chodzi o objawy ZA i wpływ tego zaburzenia na dziecko uczące się, to należy wymienić tutaj przede wszystkim:
- niechęć do zabawy z dziećmi,
- niechęć do przebywania w grupie,
- negatywne reagowanie na zmiany w otoczeniu,
- sztywność mowy,
- wycofanie społeczne,
- problemy z przestrzeganiem zasad i norm,
- brak umiejętności odczytywania i stosowania mimiki oraz gestów,
- unikanie kontaktu wzrokowego,
- zdystansowana postawa,
- trudność lub brak okazywania przywiązania,
- brak empatii,
- komunikowanie się bez metafor i brak rozumienia metafor,
- brak emocjonalnego nacechowania komunikatów,
- niewłaściwe stosowanie utartych fraz,
- silne (nawet obsesyjne) zainteresowanie specyficzną tematyką.
Na podstawie tych objawów łatwo jest stwierdzić, że dziecko z aspergerem będzie potrzebowało przede wszystkim wsparcia rozwoju emocjonalnego i społecznego. Taki plan pomocy psychologiczno-pedagogicznej opracowuje się natomiast na podstawie WOPFU.
Jak przygotować WOPFU dla dziecka z aspergerem?
Jak zostało wspomniane, WOPFU to wielospecjalistyczna ocena poziomu rozwoju dziecka, która stanowi podstawę opracowania, ale również ewaluacji IPET, czyli indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego.
WOPFU dla dziecka z aspergerem sporządza się dokładnie tak samo, jak każde inne WOPFU, czyli na podstawie wytycznych rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Wskazany akt prawny informuje o tym, że WOPFU powinno zawierać między innymi:
- opis rozpoznanych indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka,
- opis mocnych stron i predyspozycji, a także zainteresowań i uzdolnień dziecka,
- wskazanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu dziecka w szkole/przedszkolu,
- opis efektów działań podejmowanych w celu przezwyciężenia tych trudności;
- charakter i zakres pomocy udzielanej przez nauczycieli i specjalistów.
WOPFU przyjmuje najczęściej postać tabeli lub listy podpunktów. Warto przygotować je za każdym razem według takiego samego wzoru/schematu, ponieważ ułatwia to porównywanie i analizowanie zmian zachodzących w rozwoju dziecka. Pisząc WOPFU, nie można zapomnieć też o wymaganiach formalnych. Dokument powinien zawierać:
- metryczkę, czyli dane dziecka: imię, nazwisko, grupa, data urodzenia,
- dane placówki oświatowej,
- datę opracowania dokumentu,
- oznaczenie dokumentów źródłowych, na podstawie których opracowano WOPFU,
- podpisy członków zespołu nauczycieli i specjalistów,
- datę odbioru kopii WOPFU przez rodziców dziecka.
WOPFU często podzielone jest na obserwacje pozytywne i negatywne, czyli na mocne i słabe strony dziecka w różnych aspektach rozwoju i funkcjonowania. Zawiera też informacje dotyczące tego, co należy utrwalać (osiągnięcia, opanowane umiejętności), a co należy dalej rozwijać (ponieważ dziecko nie opanowało tego na odpowiednim poziomie).
W większości przypadków stosowane wzory WOPFU dzielą taką ocenę na opis:
- rozwoju fizycznego, czyli sensoryki, motoryki małej i dużej,
- rozwoju intelektualnego oraz osiągnięć edukacyjnych (posiadana wiedza, umiejętności, techniki szkolne, umiejętności komunikacyjne, procesy poznawcze)
- rozwoju społeczno-emocjonalnego (umiejętności społeczne, relacje z rówieśnikami i nauczycielami, przestrzeganie norm i zasad, kontrolowanie emocji, samodzielność, współpraca w grupie, postawa, motywacja do pracy, zachowanie, samoocena).
Jak pisać o uczniu z aspergerem w WOPFU?
Nawet w oparciu o gotowy do wypełnienia wzór WOPFU nie łatwo jest przygotować taki dokument w prawidłowy sposób. Pomocne w tym zakresie może być natomiast korzystanie z wypełnionych już wzorów, czyli przykładowych WOPFU.
Jeśli chodzi o przykładowe WOPFU asperger może być w nim opisywany w następujący sposób:
- “uczeń unika zabawy z rówieśnikami i gier zespołowych”
- “uczeń ma unika kontaktu wzrokowego”
- “uczeń prowadzi monologi”
- “uczeń nie wykazuje empatii”
- “uczeń nie rozumie sytuacji o charakterze społeczno-emocjonalnym”
- “uczeń nie zna zasad społecznych”
- “uczeń nie potrafi interpretować i stosować się do norm społecznych”
- “uczeń tłumi emocje”
- “uczeń ma niską samoocenę” itd.
Inne opracowane WOPFU:
