Umowa sprzedaży na próbę, to umowa, na podstawie której sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy, pod warunkiem że kupujący, który obejmie w posiadanie dany przedmiot celem jego wypróbowania, po upływie umówionego okresu, oświadczy o zamiarze jego kupna.
Sprzedaż na próbę została uregulowana przepisami art. 592 – Kodeksu cywilnego. Umowa sprzedaży na próbę pozwala potencjalnemu kupcowi możliwie najdokładniej zapoznać się z wadami i zaletami kupowanego przedmiotu i podjąć świadomą decyzję. Częstym celem umowy jest również zachęcenie przez sprzedawcę potencjalnego kupującego do zakupu jakiejś rzeczy.
Umowa sprzedaży na próbę – charakterystyka
Umowa sprzedaży na próbę to umowa sprzedaży z zastrzeżeniem zbadania rzeczy przez kupującego. Jest ona zawarta pod warunkiem zawieszającym. Warunek dojdzie do skutku, jeżeli kupujący wyrazi chęć kupna danej rzeczy. Oświadczenie o braku chęci zakupu łączy się ze zwrotem rzeczy ze strony kupującego oraz zwrotem zapłaconej za rzecz ceny ze strony sprzedawcy.
Kupujący oświadczenie o chęci zakupu rzeczy lub jej braku powinien wyrazić w sposób wyraźny, np. słowny lub pisemny. Jednakże nie stoi nic na przeszkodzie, aby uczynił to w sposób dorozumiany. Z dorozumieniem będziemy mieli do czynienia m.in. w przypadku kiedy wraz z zakończeniem się okresu próbnego kupujący nie zwróci zakupionej rzeczy.
Termin do złożenia oświadczenia
Przepisy Kodeksu cywilnego nie regulują kwestii związanej z wyznaczeniem konkretnego terminu na wyrażenie oświadczenia przez kupującego. Oznacza to, że termin może zostać dowolnie ustalony przez strony w umowie sprzedaży. Jeżeli strony nie zrobią tego w umowie, sprzedawca jednostronnie może wyznaczyć kupującemu odpowiedni termin, powiadamiając go o tym.
Brak oświadczenia kupującego
Jeżeli kupujący nie złoży oświadczenia przed upływem terminu, który strony uzgodniły w umowie, bądź który sprzedawca wyznaczył kupującemu, to takie zachowanie poczytuje się jako wyrażenie zgody na zakup rzeczy. Jednakże dzieje się tak tylko, jeśli kupujący objął rzecz w posiadanie.
Z kolei, jeżeli kupujący zawarł umowę, ale rzeczy nie odebrał i nie złożył żadnego oświadczenia, wówczas umowa nie dochodzi do skutku. Dzieje się tak, gdyż nie dochodzi do spełnienia się elementów, które przepisy kodeksu cywilnego uznają za konieczne, tj. przejęcie rzeczy w posiadanie i uiszczenie ceny.
Obligatoryjne elementy umowy sprzedaży na próbę
Obligatoryjnymi elementami umowy sprzedaży na próbę są:
- wskazywanie daty i miejsca zawarcia umowy;
- określenie stron umowy – stronami umowy mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Strony powinny zostać opisane szczegółowo, żeby nie było wątpliwości – kogo umowa dotyczy. W przypadku osób fizycznych wymaganymi danymi są: imię, nazwisko, adres zamieszkania, nr dowodu tożsamości, PESEL. W przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych: nazwa, adres siedziby, NIP, KRS oraz określenie osoby reprezentującej stronę;
- określenie przedmiotu umowy – przedmiotem sprzedaży mogą być wyłącznie towary dopuszczone do obiegu, tj. rzeczy, energia, prawa majątkowe oraz zespoły rzeczy i praw. Przedmiot umowy powinien być opisany na tyle szczegółowo, aby jego identyfikacja była możliwa, bez żadnych wątpliwości.
- ustalenie ceny – sprzedaż jest czynnością odpłatną, dlatego w umowie musi być zawarta cena towaru, określona w jednostkach pieniężnych. Brak ceny w umowie sprzedaży oznacza domniemanie, iż jest to umowa darowizny. Natomiast jeżeli zamiast pieniądza, cena będzie określona w rzeczy, kwalifikuje się ją jako umowę zamiany.
- określenie terminu do złożenia oświadczenia o kupnie rzeczy – termin może zostać dowolnie ustalony przez strony w umowie sprzedaży – w dniach, tygodniach, miesiącach. Jeżeli strony nie zrobią tego w umowie, sprzedawca jednostronnie może wyznaczyć kupującemu odpowiedni termin, powiadamiając go o tym.
- podpisy stron.
