Umowa przechowania w polskich realiach nie jest zbyt popularna. Jednakże zdarzają się sytuację, kiedy świadczenie przechowania faktycznie może pomóc spać spokojnie. Koronnym przykładem będzie wielomiesięczny wyjazd za granicę, kiedy to okazuje się, że jesteśmy w posiadaniu szeregu rzeczy, z którymi nie wiadomo co zrobić. Pozostawiając samochód, czy motocykl na parkingu pod blokiem, właściciel naraża się na odholowanie takie pojazdu lub jego kradzież.
Istotą przechowania jest sprawowanie pieczy nad powierzoną rzeczą przez przechowawcę i wydania jej w stanie niepogorszonym. Należy pamiętać, że umowa przechowania dotyczy wyłącznie rzeczy ruchomych, nie obejmuje nieruchomości.
Usługa przechowania należy do umów opartych na zaufaniu stron, stąd też podstawowym obowiązkiem przechowawcy jest piecza nad rzeczą, która powinna być przez niego wykonywana osobiście. Posłużenie się zastępcą jest możliwa, ale musi zostać właściwie uzasadniona.
Czym właściwie jest usługa przechowania?
Zasadniczo umowa przechowania dotyczy pieczy nad powierzoną rzeczą. Co też oznacza, że nie jest to usługa udostępnienia pomieszczenia dla umieszczenia w nim rzeczy cudzej. Usługa taka jak udostępnianie skrytek pocztowych czy sejfów bankowych nie są więc usługami przechowania.
Ważnym elementem omawianej umowy jest obowiązek przechowawcy do wydania rzeczy w stanie niepogorszonym. Przechowawca powinien czuwać i strzec rzecz przed szkodą lub jej utratą.
Umowa przechowania jest umową realną. Dla wykreowania stosunku prawnego wymagana jest nie tylko sama umowa stron, ale także wydanie przedmiotu przechowania danej rzeczy.
Nieskuteczną będzie umowa, w przypadku gdy przechowawca nie przyjmie na siebie obowiązku sprawowania pieczy nad rzeczą. Umowa może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny. W przypadku braku porozumienia stron co do tej kwestii umowa przechowania ma charakter odpłatny.
Co może być przedmiotem umowy?
Jak zostało wspomniane na wstępie, przedmiotem umowy przechowania może być jedynie rzecz ruchoma. Z kolei z charakteru samej umowy wynika, iż mogą być to takie rzeczy ruchome, co do których istnieje możliwość zwrotu tych samych rzeczy.
Tak więc muszą to być rzeczy oznaczone co do tożsamości. W doktrynie przyjęto, że przechowywać można także pieniądze – o ile zwrócone zostaną te same banknoty lub monet. Możliwe jest także złożenie przechowawcy papierów wartościowych, przy czym muszą być to papiery wartościowe na okaziciela.
Ważną kwestią w omawianej materii jest przechowywanie pojazdów na parkingach. Sąd Apelacyjny w Łodzi w swoim wyroku z dnia 9 października 2014 roku (syng. I ACa 504/14) stwierdził, że nie można utożsamiać pojęcia „parking dozorowany” i pojęcia „parking strzeżony”. Parking niestrzeżony może być parkingiem dozorowanym.
Parking dozorowany oznacza w istocie wynajęcie placu/miejsca postojowego z ogólnym nadzorem nad parkingiem/placem osoby zarządzającej tym miejscem. Parking strzeżony oznacza zawarcie umowy przechowania zindywidualizowanej rzeczy i sprawowania nad nią nadzoru i pieczy przez osobę zarządzającą parkingiem. Oznacza to, że umowa przechowania będzie dotyczyła wyłącznie parkingów strzeżonych.
Następnie wskazać trzeba, że co do zasady przechowawca, przyjmując pojazd na parking, odpowiada wyłącznie za sam pojazd. Nie odpowiada natomiast za rzeczy w nim pozostawione.
Odpowiedzialność przechowawcy za utratę lub uszkodzenie znajdujących się w pojazdach przedmiotów innych niż wyposażenie istnieje wyłącznie, gdy przechowawca przyjął pojazd, wiedząc o umieszczeniu w nim rzeczy niesłużących do jego zwykłego używania.
Umowa przechowania – jaka forma?
Zawarcie umowy przechowania nie wymaga żadnej określonej formy. Obowiązują w tym zakresie ogólne przepisy o formie czynności prawnych. Może być to forma pisemna, ustna, jak również umowa zwarta w sposób dorozumiany.
- ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1145).
