Czym jest umowa leasingowa? Umowa Leasingu to rodzaj umowy nazwanej. Kodeks cywilny uregulował ją nowelizacją z dnia 9 grudnia 2000 roku (art. 7091-70918 k.c.). Leasing jest umową jednostronnie profesjonalną, konsensualną, odpłatną oraz wzajemną.
Umowa leasingu jest porozumieniem, na mocy którego leasingodawca zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w umowie i oddać ją odpłatnie leasingobiorcy do używania i pobierania z niej pożytków przez czas oznaczony.
Strony umowy
W umowie leasingu wyróżniamy:
Leasingodawcę – jest to podmiot prowadzący przedsiębiorstwo, który nabywa rzecz od zbywcy, a następnie daje ją w odpłatne użytkowanie leasingobiorcy na określony czas i na określonych warunkach. Leasingodawca umowę może zawierać jedynie w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa. Na podstawie art. 70914 k.c. przedmiot leasingu może zostać zbyty przez leasingodawcę – nabywca wstępuje wtedy w stosunek leasingu na miejsce leasingodawcy.
Leasingobiorcę – jest to osoba korzystająca z przedmiotu leasingu na warunkach określonych w umowie – może być to osoba fizyczna lub prawna.
Leasingodawca w celu nabycia przedmiotu leasingu może skorzystać z zewnętrznych źródeł finansowania. Wtedy umowa leasingu samochodu będzie powiązana z umową kredytu, na podstawie której leasingodawca uzyska potrzebne środki. W takim przypadku bank będzie związany z umową, lecz nie będzie jego stroną.
Przedmiot leasingu
Przedmiotem leasingu mogą być zarówno ruchomości, jak i nieruchomości. Oznaczenie rzeczy ruchomej w umowie powinno być zindywidualizowane. Przedmiotem leasingu mogą być również zbiory, zespoły oraz części rzeczy.
Przedmiotem nie mogą natomiast być prawa m.in. majątkowe prawa autorskie, udziały w spółce czy papiery wartościowe. Przedmiotem świadczenia nie może być także przedsiębiorstwo, czy gospodarstwo rolne.
Forma leasingu
Umowa leasingu zgodnie z art. 7092 k.c. powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W sytuacji natomiast, gdy umowa leasingu zawiera zobowiązanie do przeniesienia własności nieruchomości, w zakresie tego zobowiązania potrzebna będzie forma aktu notarialnego.
Elementy obligatoryjne umowy leasingu
Co powinna zawierać umowa leasingu? Umowa poręczenia powinna zawierać takie elementy jak:
- datę i miejsce zawarcia umowy;
- strony umowy – leasingodawcą może zostać jedynie osoba prawna. Leasingobiorcą może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Określenie stron umowy powinno być na tyle szczegółowe, aby w razie potrzeby nie było problemu z ich identyfikacją. Dane osoby prawnej: nazwa, adres siedziba, KRS, NIP oraz dane osoby reprezentującej dany podmiot. Dane osoby fizycznej: imię, nazwisko, adres zamieszkania, nr dowodu tożsamości, PESEL;
- zobowiązanie się leasingodawcy do nabycia określonej rzeczy od oznaczonej osoby, na warunkach określonych w umowie leasingu;
- obowiązek leasingodawcy do oddania rzeczy korzystającemu na czas oznaczony;
- zobowiązanie się leasingobiorcy do zapłacenia finansującemu wynagrodzenia w ustalonych ratach;
- przedmiot umowy – przedmiotem umowy może zarówno rzecz ruchoma, jak i nieruchoma.
- podpisy stron.
Obowiązki leasingodawcy
Obowiązkami leasingodawcy są:
- nabycie rzeczy określonej w umowie i na określonych warunkach;
- wydanie rzeczy korzystającemu do używania i pobierania pożytków;
- wydanie odpisu umowy ze zbywcą i innych dokumentów,
- niezwłoczne powiadomienie korzystającego o zbyciu rzeczy.
Obowiązki leasingobiorcy
Obowiązkami leasingobiorcy są:
- utrzymanie leasingowanej rzeczy w należytym stanie;
- terminowa płatność rat wynagrodzenia;
- zawiadomienie finansującego o konieczności naprawy;
- umożliwianie finansującemu sprawdzania stanu rzeczy;
- używanie i pobieranie pożytków z rzeczy;
- nieoddawanie rzeczy osobie trzeciej bez zgody finansującego.
Wykup przedmiotu leasingu
Umowa leasingu może zawierać postanowienie, na mocy której po zakończeniu umowy leasingu leasingodawca przeniesie własność przedmiotu leasingu na leasingobiorcę. Jest to element fakultatywny, który może zostać zawarty w umowie dobrowolnie (Kodeks cywilny nie zobowiązuje do tego).
Obowiązek ten może zostać zawarty w samej umowie leasingu, bądź w innej, zawartej w terminie późniejszym. Jeśli zobowiązanie do przeniesienia własności rzeczy wymaga formy szczególnej, postanowienie takie powinno być zawarte w tej formie – przeniesienie własności nieruchomości powinno zostać zawarte w formie aktu notarialnego.
Wypowiedzenie umowy leasingu
Umowę leasingu może wypowiedzieć jedynie leasingodawca. Uprawnienie to może zostać wykorzystane wyłącznie w przypadkach określonych w ustawie, w sytuacji, kiedy leasingobiorca:
- mimo upomnienia na piśmie, nie utrzymuje rzeczy w należytym stanie – nie dokonuje konserwacji i napraw;
- mimo upomnienia na piśmie, w sposób niezgodny z przeznaczeniem używa rzeczy i pobiera z niej pożytki;
- mimo upomnienia na piśmie, nie usuwa zmian, które zostały dokonane w rzeczy bez zgody leasingodawcy;
- oddaje rzecz do używania osobie trzeciej bez zgody leasingodawcy;
- dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej jednej raty leasingowej i bezskutecznie upłynął dodatkowy termin wyznaczony przez leasingodawcę.
W razie wypowiedzenia umowy leasingu z winy leasingobiorcy, leasingodawca może zażądać natychmiastowej zapłaty wszystkich przewidzianych w umowie a nieuiszczonych rat.