Uczeń klasy trzeciej nie otrzymuje ocen w systemie 1-6 z takich przedmiotów jak matematyka, język polski czy przyroda. Jest natomiast oceniany opisowo. Ocena śródroczna, podobnie jak ocena końcowa, dotyczy zarówno zachowania dziecka, jak i jego poziomu wiedzy oraz opanowanych umiejętności.
Warto pamiętać, że jest to przede wszystkim źródło informacji dla rodziców i dla samego dziecka, ponieważ ocena nie ma wpływu na to, czy uczeń awansuje do klasy czwartej.
Czym jest śródroczna ocena opisowa dziecka z klasy trzeciej?
Śródroczna ocena opisowa klasa 3 to – zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych – ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych, która uwzględnia poziom i postępy w zakresie opanowania przez dziecko wiadomości i umiejętności.
Ocena ta odnosi się do wymagań ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, a także do wymagań, jakie wynikają z realizowanych z dzieckiem programów nauczania.
Zasadniczo, nauczyciel w trakcie roku szkolnego wystawia:
- oceny bieżące,
- oceny klasyfikacyjne,
- oceny śródroczne,
- roczne,
- końcowe, przy czym są one równoważne ocenie rocznej z ostatniego roku kształcenia lub ustalane w wyniku egzaminu, ewentualnie na podstawie konkursów, które uprawniają do uzyskania oceny celującej.
Jeśli chodzi o ocenę śródroczną, to jest ona sporządzana po pierwszym semestrze nauki w klasach 1-3. Ocena ta nie ma wpływu na to, czy dziecko awansuje do kolejnej klasy.
Rolą klasyfikacji śródrocznej jest podsumowanie osiągnięć ucznia z tych zajęć, które były realizowane w ramach planu nauczania, a także wskazanie jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, co ma związek z udzieleniem dziecku pomocy w zakresie rozwijania uzdolnień oraz przezwyciężania trudności w nauce.
Jak nauczyciel może przygotować się do klasyfikacji śródrocznej?
Śródroczna ocena opisowa ucznia klasy 3 to komentarze nauczyciela, mówiące o rozwoju dziecka i opanowanych przez niego umiejętnościach. Aby pedagog był w stanie przygotować wyczerpującą, szczegółową i rzetelną ocenę, musi przez cały semestr skrupulatnie obserwować dziecko, analizować swoje obserwacje i wyciągać wnioski z nich wnioski.
Pod lupę powinien wziąć nie tylko zachowanie ucznia w trakcie zajęć, ale również podczas przerw i lekcji dodatkowych. Materiałem pomocniczym przy takiej analizie będą też prace plastyczne i pisemne ucznia. Na podstawie obserwacji nauczyciel jest w stanie wskazać zarówno uzdolnienia i zainteresowania dziecka, jak i jego trudności oraz ograniczenia.
Co więcej, przyglądanie się uczniowi na co dzień pozwala pedagogowi ocenić nie tylko umiejętności i wiedzę dziecka, ale też jego charakter, usposobienie, umiejętność nawiązywania relacji, czyli krótko mówiąc: poziom rozwoju społeczno-emocjonalnego.
Warto pamiętać, że ocena opisowa ucznia z klasy podstawowej jest skierowana przede wszystkim do jego rodziców oraz do samego dziecka, nie służy celom wewnętrznym placówki oświatowej. Ocena ma informować rodziców, jak dziecko radzi sobie w szkole, z czym ma problemy, jakie umiejętności opanowało, czym się interesuje i z czym dobrze sobie radzi.
Wszystko to ma również pomóc opiekunom – na podstawie wskazówek nauczyciela – wesprzeć dziecko w rozwoju jego pasji i uzdolnień oraz w eliminowaniu wszelkich problemów edukacyjnych celem osiągania lepszych wyników. Ocena śródroczna jest więc o tyle ważna, że pozwala na dosyć wczesnym etapie wykryć trudności rozwojowe, a dzięki temu skutecznie je wyeliminować.
Jakie elementy zawiera ocena opisowa dziecka z klasy trzeciej?
Przykładowa ocena opisowa klasa 3 zawsze rozpoczyna się od przedstawienia sylwetki ucznia, czyli podania jego danych osobowych. Następnie najczęściej przyjmuje się podział oceny na:
- ocenę edukacji polonistycznej,
- ocenę edukacji matematycznej,
- ocenę edukacji społecznej i przyrodniczej,
- ocenę edukacji muzycznej, plastycznej i technicznej,
- ocenę z wychowania fizycznego,
- ocenę z zajęć informatycznych,
- ocenę z języka obcego, zwykle angielskiego,
- ocenę z zachowania.
W ramach poszczególnych „rodzajów” edukacji wymienia się konkretne umiejętności i poziom ich opanowania przez dziecko, na przykład umiejętność czytania ze zrozumieniem opanowana w stopniu dobrym. Jeśli zaś chodzi o ocenę z zachowania, to tutaj obowiązuje system od oceny wzorowej po naganną.
Najczęściej stosowane kryteria przy dokonywaniu takiej oceny to:
- systematyczność,
- punktualność,
- aktywność na zajęciach,
- przygotowanie do zajęć,
- znajomość i stosowanie zasad współżycia społecznego,
- podejmowanie działań szkolnych dodatkowych,
- kultura zachowania,
- szacunek do mienia szkoły i innego człowieka,
- prezentowanie postawy godnej/niegodnej naśladowania.
Na ocenę wzorową zasługuje uczeń, który wyróżnia się pozytywnie na tle klasy i stanowi idealny przykład dla pozostałych dzieci. Nie wystarczy zatem, że dziecko zachowuje się poprawnie – jest punktualne, przygotowane do zajęć, aktywne na lekcjach. Wzorowy uczeń musi też uczestniczyć w zajęciach dodatkowych, cechować się wysoką kulturą osobistą i tak dalej.
Z kolei ocenę naganną z zachowania może otrzymać to dziecko, które:
- jest niesystematyczne,
- z reguły jest nieprzygotowane do zajęć,
- popada w konflikty,
- nie przestrzega zasad,
- cechuje się niską kulturą osobistą,
- niszczy cudze mienie,
- jest agresywne,
- lekceważy obowiązki szkolne.
Warto pamiętać, że ocena śródroczna klasa 3 to nie tylko ocena ogólna z zachowania i ocena z różnych aspektów edukacyjnych, ale także źródło wiedzy na temat:
- mocnych stron i zainteresowań dziecka,
- uzdolnień dziecka,
- problemów i trudności dziecka,
- wskazówek, które mają pomóc dziecku rozwijać mocne strony i walczyć ze swoimi słabszymi stronami.
Jak napisać ocenę śródroczną dla 3-klasisty?
Jak zostało wspomniane, ocena opisowa śródroczna dla klasy 3 zasadniczo dzieli się między innymi na ocenę edukacji polonistycznej czy matematycznej, jednak wśród wszystkich wymienionych rodzajów edukacji wylicza się także konkretne umiejętności wraz z oceną ich opanowania przez dziecko. Zazwyczaj każda ocena trzecioklasisty dotyczy więc:
- edukacji polonistycznej: czytanie, pisanie, słuchanie ze zrozumieniem, przepisywanie tekstu, pisanie tekstu z pamięci, wypowiadanie się, mówienie, odtwarzanie z pamięci, rozwiązuje proste zadania tekstowe, uczestniczy w zajęciach ruchowych, czyta poprawnie wyuczone teksty, rozwiązuje proste zadania tekstowe, posiada ogólną wiedzę,
- edukacji matematycznej: liczenie, wykonywanie działań matematycznych, rozwiązywanie zadań tekstowych,
- edukacji społeczno-przyrodniczej: znajomość zagrożeń w otoczeniu, znajomość symboli narodowych, wiedza o otaczającym środowisku naturalnym,
- edukacji muzycznej: gra na instrumentach, śpiew, poczucie rytmu,
- edukacji plastycznej: opanowanie technik plastycznych, chęć do wykonywania prac plastycznych, przygotowanie do zajęć, inwencja twórcza/schematyczność,
- edukacji technicznej: stosowanie się do wskazówek nauczyciela, estetyka pracy, umiejętność korzystania z przyborów,
- edukacji informatycznej: znajomość i stosowanie zasad BHP, wykonywanie ćwiczeń zgodnie z poleceniem,
- wychowania fizycznego: ogólna sprawność motoryczna, współpraca w ćwiczeniach zespołowych, wkładanie wysiłku w ćwiczenia.
Z kolei w ramach oceny z zachowania nauczyciel może opisać dziecko w następujących aspektach jego rozwoju społeczno-emocjonalnego:
- nawiązywanie relacji z rówieśnikami,
- koleżeńskość,
- wykazywanie się inicjatywą,
- stanowienie wzoru do naśladowania,
- samodzielność.
