Zgodnie z zasadą wynikającą z Ordynacji podatkowej, sprawy podatkowe muszą być rozstrzygane możliwie szybko i przy zastosowaniu najprostszych środków. Urząd skarbowy ma miesiąc na rozpatrzenie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego i wydanie decyzji. Z kolei dyrektor izby administracji skarbowej rozpatrujący odwołanie – 2 miesiące. Terminy te nie obejmują opóźnień niezawinionych przez urzędników. W sytuacji, gdy termin rozpatrzenia sprawy znacznie się przedłuża, podatnik ma prawo wnieść ponaglenie.
W związku z uchybieniem terminowi przez organ podatkowy stronie przysługuje kilka środków ochrony jej praw w toczącym się postępowaniu. W pierwszej kolejności należy jednak złożyć ponaglenie. Środek ten należy składać bezpośrednio do organu wyższego stopnia, z pominięciem organu prowadzącego postępowanie, który uchybia terminom.
Czym właściwe jest ponaglenie?
Ponaglenie jest szczególnym środkiem zaskarżenia określonym w art. 141 Ordynacji podatkowej, który może być przez podatnika zastosowany już po upływie pierwszego terminu załatwienia sprawy.
Przez niezałatwienie sprawy rozumieć należy opieszałość przy dotrzymywaniu zarówno terminów ustawowych oraz terminów ustalonych na podstawie art. 140 Ordynacji podatkowej, tj. określonych przez konkretny organ administracji publicznej, prowadzący konkretne postępowanie w sprawie.
Instytucja ponaglenia jest środkiem mającym zdyscyplinować organ i dążyć do jak najszybszego załatwienia sprawy w przypadku przekroczenia przez organ terminów określonych w przepisach Ordynacji podatkowej.
Należy pamiętać, że organ, jeżeli potrzebuje przedłużyć termin załatwienia sprawy, wówczas musi powiadomić strony o niezałatwieniu sprawy w terminie i wyznaczyć nowy termin załatwienia sprawy.
Jak działa ponaglenie?
Instytucja ponaglenia nie może zmusić w żaden sposób organu podatkowej do szybszego załatwienia sprawy, jedynie wymusza na nim realizację obowiązków formalnych. Przepis nie określa ani terminu załatwienia ponaglenia, ani długości okresu, o jaki może być przedłużone załatwienie sprawy. Przyjmuje się, że nie powinien on być dłuższy niż termin ustawowy.
„W związku ze złożeniem ponaglenia konieczne jest rozstrzygnięcie organu wyższego stopnia także w przypadku uznania ponaglenia za nieuzasadnione, np. gdy organ rozstrzygający ponaglenie uzna je za bezzasadne bądź też stwierdzi, że czynności organu nie mogą zostać zakończone przed upływem terminu wyznaczonego na podstawie art. 140 § 1 Ordynacji podatkowej. W takim przypadku organ wyższego stopnia powinien w formie postanowienia orzec, że ponaglenie nie zostało uwzględnione i niewątpliwie takie postanowienie stanowi rozstrzygnięcie kwestii merytorycznej, co do bezczynności organu”.
Obowiązkiem organu podatkowego jest wyjaśnienie przyczyn niezałatwienia sprawy w terminie. Przyczyny zwłoki muszą być wyjaśnione z założenia, dla ustalenia, czy ponaglenie należy uznać za uzasadnione.
Mogą też służyć do ustalenia osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie. Odrębne ustalanie przyczyn zwłoki i ustalanie osób winnych może tylko opóźniać właściwe postępowanie w sprawie wyznaczenia dodatkowego terminu załatwienia spraw.
„Przepis art. 141 § 2 Ordynacji podatkowej nie określa, w jakiej formie winien działać organ podatkowy rozpatrujący ponaglenie. Niezależnie od tego, czy rozstrzygnięcie kwestii ponaglenia jest negatywne, czy też pozytywne, właściwą formą jest postanowienie, na które nie służy zażalenie. Natomiast zarządzenie wyjaśnienia przyczyn uchybienia terminu oraz ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie, a także ewentualne podjęcie środków zapobiegających naruszaniu terminów załatwiania spraw w przyszłości – jako czynności o charakterze nieprocesowym – winny być podejmowane w trybie pragmatyk służbowych”.
- ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1325).
Podobne wzory pism:
- Wniosek o przywrócenie terminu w postępowaniu administracyjnym
- Przyśpieszenie postępowania – wniosek
- Opinia o pracowniku do sądu wzór
- Wycofanie wniosku z sądu rodzinnego wzór
- Wzór uzasadnienia wniosku o przydział mieszkania komunalnego
- Usprawiedliwienie nieobecności w sądzie wzór
- Jak napisać usprawiedliwienie nieobecności w sądzie?
- Skarga na referendarza sądowego w przedmiocie zwolnienia od kosztów
