Oświadczenie dla komornika, że umowa zlecenie to jedyne i powtarzalne źródło dochodu składa dłużnik, który jest w stanie udowodnić, że jego wynagrodzenie z tytułu umowy cywilnoprawnej jest otrzymywane cyklicznie i stanowi jedyne źródło dochodu.
Podobnie jak w przypadku wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, komornik nie może bowiem zająć całej płacy dłużnika, pozostawiając go tym samym bez środków do życia. Jak napisać oświadczenie o jedynym źródle dochodu dla komornika?
Czy komornik widzi umowę zlecenie?
O źródłach dochodu dłużnika komornik może dowiedzieć się nie tylko od wierzyciela, ale również od różnych organów państwowych, na przykład ZUS. Jeśli pracownik jest zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, komornik z pewnością dowie się, że dłużnik pracuje na podstawie umowy zlecenia.
Pracodawca nie ukryje wynagrodzenia dłużnika
Dłużnik nie powinien mieć nadziei na to, że jego pracodawca zatai przed komornikiem prawdziwą wysokość wynagrodzenia lub że w jakikolwiek inny sposób pomoże mu uniknąć zajęcia komorniczego. Prawnym obowiązkiem pracodawcy jest bowiem odpowiedzieć na pismo o zajęciu wynagrodzenia w ciągu 7 dni i wskazać w takiej odpowiedzi:
- wysokości wynagrodzenia dłużnika za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie,
- wyliczoną kwotę zajęcia i terminy, w jakich zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane komornikowi lub wierzycielowi,
- ewentualne informacje o przeszkodach, które powodują, że wynagrodzenie nie może zostać przekazane komornikowi, np. jest już zajęte przez innego komornika.
Jeśli pracodawca nie poda komornikowi tych informacji w terminie, grozi mu kara grzywny w wysokości 5000 zł.
Kiedy komornik dowiaduje się o umowie zlecenie?
Jak zostało wspomniane, komornik do ustalenia majątku dłużnika w pierwszej kolejności wykorzystuje przygotowany przez wierzyciela wniosek z tytułem wykonawczym. Na tej podstawie uruchamia procedury, których celem jest ściągnięcie należności od osoby zadłużonej. Może też wystosować zapytania do urzędów, takich jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych czy Urząd Skarbowy.
Jeśli dłużnik podejmie pracę na podstawie umowy zlecenia w trakcie postępowania komorniczego, komornik nie dowie się o zatrudnieniu aż do momentu, w którym będzie chciał zakończyć postępowanie z powodu jego bezskuteczności.
Nim wyda postanowienie o umorzeniu postępowania, zobowiąże dłużnika do złożenia wyjaśnień w sprawie jego sytuacji materialnej. Jeśli dłużnik nie poinformuje go wtedy o swoich źródłach dochodu, grozi mu odpowiedzialność karna.
Dlaczego komornik zajmuje całe wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia?
Wynagrodzenie z tytułu umowy cywilnoprawnej – umowy zlecenia czy umowy o dzieło – w rozumieniu przepisów kodeksu pracy nie jest właściwie wynagrodzeniem, dlatego nie podlega ochronie przed zajęciem komorniczym.
W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę dłużnik jest chroniony przed pozostaniem bez środków do życia. Obowiązują bowiem przepisy dotyczące tak zwanej kwoty wolnej od potrąceń.
Natomiast w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia przepisów tych nie stosuje się, zatem może dojść do sytuacji, kiedy zajęte zostanie całe wynagrodzenie wypłacane dłużnikowi.
Kiedy komornik nie może zająć wynagrodzenia z umowy zlecenia?
Wielu dłużników szuka odpowiedzi na pytanie, jak ominąć komornika na umowie zlecenie. Jest to w pewnym stopniu możliwe na podstawie przepisów dotyczących tak zwanej kwoty wolnej od potrąceń. Zgodnie z treścią art. 833 Kodeksu postępowania cywilnego:
Aby uchronić się przed zajęciem całego wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia, dłużnik musi wykazać więc, że taka płaca jest:
- świadczeniem powtarzającym się, na przykład wypłacanym co tydzień, co miesiąc,
- jego jedynym źródłem dochodu.
Dłużnik musi skierować zatem odpowiednie pismo do komornika – oświadczenie o jedynym źródle dochodu. Sprawy tej nie załatwi bowiem ze swoim pracodawcą. Jedynie komornik może nakazać pracodawcy zmianę wysokości kwoty potrącanej z wynagrodzenia na poczet egzekucji komorniczej.
Czym skutkuje pismo do komornika o jedynym źródle dochodu?
Jeśli dłużnik wyśle oświadczenie do komornika o jedynym źródle dochodu, jego sprawa zostanie rozpatrzona indywidualnie pod kątem sprawdzenia, czy wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia może być traktowane na równi z wynagrodzeniem z tytułu umowy o pracę.
Gdy organ egzekucyjny potwierdzi, że otrzymywane wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia jest powtarzalne i stanowi jedyne źródło dochodu dla dłużnika, prześle do jego pracodawcy pismo, w którym nakaże mu uwzględnić zasady zajęcia wynagrodzenia, wynikające z przepisów kodeksu pracy.
Krótko mówiąc, zaakceptowane pismo do komornika o jedynym źródle dochodu pozwoli doprowadzić do sytuacji, w której wynagrodzenie z tytułu umowy cywilnoprawnej będzie traktowane jako wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę. W jaki sposób chroni to interes dłużnika?
Zasady komorniczego zajęcia wynagrodzenia za pracę
Jeśli dłużnik doprowadzi do sytuacji, w której jego wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia będzie traktowane jak wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, pracodawca otrzyma od komornika pismo z nakazem ponownego wyliczenia kwoty, jaką można z takiego wynagrodzenia potrącić. Ponieważ tym razem zastosowanie znajdą przepisy kodeksu pracy, przełożony będzie musiał uwzględnić fakt, że maksymalna granica zajęcia pensji wynosi:
- 50% w przypadku długów niealimentacyjnych,
- 60% w przypadku długów alimentacyjnych.
Co więcej, obowiązywać będzie również tak zwana kwota wolna od zajęcia, czyli minimalna kwota, jaką komornik musi zostawić dłużnikowi, aby ten był w stanie się utrzymać. Kwota wolna jest równa płacy minimalnej w danym roku.
