Jak napisać odwołanie od opinii biegłego? Odwołanie od opinii biegłego to odwołanie od opinii specjalisty z danej dziedziny. Taka opinia jest uznawana za dowód w postępowaniu przeciwko danej osobie. Biegły może być ekspertem w dziedzinie chemii, medycyny, rzeczoznawstwie, psychiatrii czy psychologii.
Jego opinia ma dla sądu ogromne znaczenie, ponieważ polega on na wiedzy specjalistów. Opinia biegłego jest istotna dla każdej sprawy sądowej, dlatego powinna zostać wystawiona w sposób prawidłowy i rzetelny. Czy można ją podważyć i jak ewentualnie napisać odwołanie?
Jaka powinna być opinia biegłego sądowego?
Każda ze stron postępowania może złożyć wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego oraz sformułować tezę, na którą dowód ten powinien być dopuszczony.
Opinię biegłego sądowego powinna cechować przystępność i zrozumiałość, również dla osób nieposiadających wiedzy z danej dziedziny. Poza tym, opinia musi być:
- jasna,
- logiczna,
- pełna – zawierająca wyczerpującą odpowiedź na zadane pytanie.
Jednocześnie, opinia nie może ograniczyć się wyłącznie do wniosków, czyli do ostatecznej odpowiedzi. Musi odzwierciedlać tok rozumowania biegłego i przebieg jego procesu poznawczego. Z treści opinii powinno wynikać:
- jaki sposób badań przyjął biegły,
- jakie metody badań wykonał biegły.
Sąd wniesie o takie wyjaśnienia w sytuacji, w której opinia nie będzie zawierała odpowiedzi na zadane pytanie lub jego część, a także, gdy w opinii nie zostanie zawarte uzasadnienie lub gdy jej zawartość merytoryczna nie będzie właściwa.
Czy można odwołać się od opinii biegłego?
Wiele osób zadaje sobie pytanie: “czy można się odwołać od opinii biegłego sądowego?”. W końcu taka opinia wydawana jest przez eksperta z danej dziedziny, zatem nie powinna zawierać żadnych błędów. Jednak biegły może pomylić się jak każdy inny człowiek, a jego błąd ma prawo wynikać:
- z niedopatrzenia,
- z braku wystarczającej wiedzy,
- z braku uwzględnienia wszystkich dowodów,
- z braku doświadczenia w podobnych sprawach.
Zatem błędy w opinii biegłego sądowego naprawdę się zdarzają, stąd w interesie stron jest dokładne sprawdzenie, czy opinia biegłego jest dokładna i rzetelna oraz czy zawiera wszystkie niezbędne elementy. Często opinie biegłych pisane są specjalistycznym językiem, stąd w celu ich zweryfikowania – konieczne może okazać się sięgnięcie po pomoc innego eksperta z danej dziedziny.
Niemniej jednak podważenie opinii biegłego sądowego zawsze jest możliwe. Prawo do odwołania się od niej ma każdy oskarżony, zwłaszcza ten, w przypadku którego taka opinia wpływa negatywnie na wynik procesu.
Jaką opinię biegłego można podważyć?
W gruncie rzeczy podważyć można każdą opinię, z którą strony się nie zgadzają. Najczęściej jednak zastrzeżenia do opinii biegłego dotyczą jej niekompletności, czyli nieuwzględnienia kluczowych dla rozwiązania sprawy informacji.
Błędna będzie też opinia sprzeczna (taka, która zawiera wykluczające się wzajemnie informacje) lub niejasna, czyli taka, która nie zawiera sprecyzowanych wniosków lub potwierdzających je argumentów.
W przypadku dostrzeżenia, że opinia wydana przez biegłego jest błędna, strony mogą żądać uzupełnienia brakujących informacji lub ich sprostowania. Możliwe jest także żądanie powołania innego biegłego z tej samej dziedziny.
Jak napisać odwołanie od opinii biegłego?
Odwołanie od opinii biegłego to jasno sformułowane stanowisko, w którym skarżący przedstawia swoje zastrzeżenia wobec opinii. Zastrzeżenia te muszą być uzasadnione, dlatego nie wystarczy przedstawić w nich „niezadowolenia” z wyników pracy biegłego.
Zarzuty do opinii biegłego powinny obejmować zatem wykazanie:
- elementów niejasnych,
- elementów nielogicznych,
- elementów wewnętrznie sprzecznych,
- błędów merytorycznych,
- braku odpowiedzi na pytania sądu,
- przekroczenia zakresu kompetencji biegłego.
Co ważne, skarżący może odnieść się zarówno do metodologii badań, jaką przyjął biegły, jak i do poprawności jego rozumowania, czy samych wniosków, które ten formułował. Zaskarżenie opinii biegłego może sprowadzać się nawet do kwestii bardziej technicznych, jak:
- zupełność i kompletność opinii,
- rzetelność opinii,
- stopień stanowczości opinii,
- uwzględnienie aktualnego stanu wiedzy i nauki w danej dziedzinie.
Jak odwołać się od opinii biegłego? Swoje stanowisko w tej sprawie strona może przedstawić sądowi w piśmie procesowym.
Jak rozpatrywane są odwołania od opinii biegłych sądowych?
Sposób rozpatrzenia odwołania od opinii biegłego uzależniony jest od rodzaju zastrzeżeń i ich liczby. Możliwym działaniem jest złożenie wniosku o dodatkowe wyjaśnienia biegłego lub o sporządzenie dodatkowej opinii. Taką opinię mogą sporządzić również inni biegli.
W sprawach bardziej skomplikowanych niekiedy zasadne okazuje się zlecenie przygotowania opinii instytutowi naukowemu lub naukowo-badawczemu. Dotyczy to sytuacji, w których zachodzi konieczność wykonania skomplikowanych ekspertyz lub opracowania zaawansowanych wyników badań naukowych.
Wybór biegłego sądowego
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego dają stronom wpływ nie tylko na ocenę opinii biegłego, ale również na wybór osoby biegłego sądowego. Przed wyznaczeniem rozprawy strony mogą porozumieć się co do osoby biegłego i przedstawić stosowną osobę sądowi. Kontrola wyboru osoby biegłego może nastąpić również w toku postępowania.
Sąd obowiązany jest wysłuchać wniosków stron co do liczby biegłych sądowych i ich wyboru. W tym czasie strony powinny upewnić się co do:
- kompetencji,
- specjalizacji,
- doświadczenia biegłego w kontekście przedmiotu sporu.
Wątpliwości w tym zakresie należy zgłaszać jak najwcześniej, aby nie generować niepotrzebnych kosztów. Również po wybraniu biegłego można żądać jego wyłączenia, ale jedynie na takiej samej podstawie, na jakiej wnioskuje się o wyłączenie sędziego.
