Polskie prawo karne wyróżnia między innymi kategorię przestępstw prywatnoskargowych, to jest ściganych z oskarżenia prywatnego. Są to chociażby takie przestępstwa jak znieważenie, pomówienie czy naruszenie nietykalności cielesnej.
Aby w sądzie zostało wszczęte postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, pokrzywdzony lub jego pełnomocnik musi złożyć akt oskarżenia oskarżyciela prywatnego.
Pismo, jakim jest akt oskarżenia oskarżyciela prywatnego, nie należy do dokumentów szczególnie skomplikowanych, jednak musi zawierać kilka niezbędnych elementów formalnych, w tym oznaczenie osoby oskarżonego, opis zarzuconego mu czynu i wskazanie dowodów, na których opiera się oskarżenie.
Do przygotowania aktu oskarżenia pokrzywdzony może wykorzystać wzór aktu oskarżenia oskarżyciela prywatnego. Inną opcją jest złożenie ustnej lub pisemnej skargi na policję – funkcjonariusze powinni przekazać skargę do sądu, a wtedy skarga zastępuje akt oskarżenia.
Należy pamiętać, że prywatny akt oskarżenia można złożyć w ciągu roku od dnia poznania osoby sprawcy i nie później niż w ciągu 3 lat od dnia popełnienia przestępstwa.
