Zgodnie z art. 145 § 1 k.c. w przypadku, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej, tzw. drogi koniecznej.
Powyższy przepis przewiduje możliwość ustanowienia prawa do przejazdu i przechodu przez grunty sąsiada. Ustanowienie służebności drogi jest konieczne, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich.
Przy czym pamiętać należy, że właściciel nieruchomości obciążonej ową służebnością może z tego tytułu żądać wynagrodzenia, które przysługuje mu także wówczas, gdy nie poniósł on żadnej szkody w związku z ustanowieniem służebności.
Służebność drogi koniecznej – kiedy może być ustanowiona?
Kodeks cywilny daje nam prawo do ustanowienia służebności nie tylko w sytuacji, kiedy nieruchomość w ogóle nie ma dostępu do drogi publicznej lub do należących do niej budynków gospodarskich, ale także, wtedy gdy dostęp istnieje, jednakże jest on silnie nieodpowiedni.
Przyjąć należy, że dostęp do nieruchomości uznać możemy za nieodpowiedni, jeżeli z drogi nie da się korzystać tak, aby możliwy był przejazd i przechód przez każdą osobę oraz pojazd o każdej porze roku.
Służebność drogi koniecznej – zasady ogólne
Przy ustanowieniu drogi koniecznej art. 145 § 3 k.c. nakazuje uwzględniać interes społeczno-gospodarczy. Należy to rozumieć jako przeprowadzenie drogi koniecznej w taki sposób, aby nie doprowadzić do przyszłych konfliktów sąsiedzkich oraz by nie utrudniać sąsiadowi korzystanie z jego nieruchomości.
Co do zasady koszty niezbędne do urządzenia i przebiegu drogi koniecznej powinien ponieść zainteresowany jej ustanowieniem, tak by ciężar przejazdu przez sąsiednią działkę nie był zbyt dotkliwy dla sąsiada.
W myśl art. 626 k.p.c. służebność drogi koniecznej jest ustanawiana orzeczeniem sądowym w postępowaniu nieprocesowym. Dodatkowo może być ustanowiona w umowie między właścicielem nieruchomości, która nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej i właścicielem nieruchomości, przez którą będzie prowadzić droga.
Polecane wzory pism:
