ZnajdzParagraf.pl

Skarga kasacyjna w postępowaniu cywilnym

Skarga kasacyjna w postępowaniu cywilnym

Skarga kasacyjna to nadzwyczajny środek zaskarżenia uregulowany przez art. 389[1] Kodeksu postępowania cywilnego. Skarga przysługuje stronie od wyroku lub postanowienia wydanego przez sąd II instancji, tj. orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Sądem kasacyjnym jest Sąd Najwyższy.

Skarga kasacyjna złożona przez stronę zostanie odrzucona, jeżeli w tej samej sprawię skargę wniósł Prokurator Generalny; Rzecznik Praw Obywatelskich; lub Rzecznik Praw Dziecka.

Podstawy skargi

Podstawami do skargi są błędy zawarte w zaskarżonym orzeczeniu bądź w postępowaniu w sprawie. Podstawy zostały enumeratywnie wyliczone w art. 3983 k.p.c.. Są to:

  • naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;
  • naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Natomiast podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów.

Niedopuszczalność skargi

K.p.c. przewidział także sytuacje, w których mimo popełnienia przez sąd błędów, skarga kasacyjna jest niedopuszczalna. Są to:

  • sprawy o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 tys. złotych;
  • sprawy gospodarcze, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 75 tys. złotych;
  • sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 10 tys. złotych. Przy czym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego;
  • sprawy o rozwód, o separację, sprawy o alimenty;
  • sprawy o czynsz najmu lub dzierżawy;
  • sprawy o naruszenie posiadania;
  • sprawy dotyczące kar porządkowych;
  • sprawy o świadectwa pracy i roszczeń z tym związanych;
  • sprawy o deputaty lub ich ekwiwalent;
  • sprawy rozpoznane w postępowaniu uproszczonym.

Wymogi skargi kasacyjnej

Skarga kasacyjna prócz ogólnych wymogów dla pisma procesowego, musi zawierać także:

  • oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części;
  • przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie;
  • wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie;
  • wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany.

W przypadku skargi kasacyjnej, k.p.c. nakłada przymus reprezentowania strony przez profesjonalistę w postępowaniu przed Sądem Najwyższym. W związku z tym skarga kasacyjna musi zostać przygotowana i podpisana przez adwokata lub radcę prawnego.

Termin do wniesienia skargi

Skargę kasacyjną należy wnieść do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie. Termin na to wynosi dwa miesiące od dnia doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej.

Dodatkowo strona przeciwna ma prawo do wniesienia do sądu II instancji odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie dwóch tygodni od doręczenia jej skargi. Jeżeli skargę wniósł Prokurator Generalny albo Rzecznik Praw Obywatelskich, odpowiedź na skargę mogą złożyć obydwie strony.

Rozpoznanie skargi

Sąd Najwyższy przyjmuje skargę za pośrednictwem sądu II instancji. Co więcej, skarga ta jest najpierw badana przez sąd pod kątem istnienia okoliczności uzasadniających wyrokowanie w sprawie przez Sąd Najwyższy. Tzw. przedsąd obejmuje wszystkie złożone skargi kasacyjne.

Sad Najwyższy przyjmie do rozpoznania tylko taką skargę kasacyjną w której:

  • w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne;
  • istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów;
  • zachodzi nieważność postępowania;
  • skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.

Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną w składzie trzech sędziów na posiedzeniu niejawnym. Skarga zostaje rozpoznana na rozprawie tylko w wypadku, kiedy w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, a skarżący złożył w skardze kasacyjnej wniosek o jej rozpoznanie na rozprawie. Sąd Najwyższy może także rozpoznać skargę kasacyjną na rozprawie, jeżeli przemawiają za tym względy słuszności.

Należy pamiętać, że w postępowaniu kasacyjnym strony nie mogą powoływać nowych faktów i dowodów. Z kolei Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia.

Sąd Najwyższy oddali skargę kasacyjną, jeżeli nie ma uzasadnionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Sąd Najwyższy w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie, lub innemu sądowi równorzędnemu. Sąd Najwyższy może uchylić także w całości lub w części orzeczenie sądu pierwszej instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi temu samemu lub równorzędnemu.

W szczególnych sytuacjach Sąd Najwyższy może rozstrzygnąć sprawę co do meritum. Są to wypadki, w których Sąd Najwyższy uzna za uzasadnioną podstawę naruszenia prawa materialnego. Przy tym musi on stwierdzić, że skarga nie była oparta na podstawie naruszenia przepisów postępowania lub podstawa ta okazała się nieuzasadniona.

Jeśli wyrok zostanie uchylony, sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Sąd Najwyższy.

Podstawa prawna:

  • ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U z 2018 r. poz. 155).

Podobne wzory pism:

Spis treści

O autorze