Może zaistnieć sytuacja, gdy pracodawca chcąc „zarezerwować” pracownika podpisuje z nim umowę wcześniej, niż ten drugi pracę może faktycznie rozpocząć. Może tak się zdarzyć np. kiedy pracownika obowiązuje okres wypowiedzenie. Z racji tego, że wypowiedzenie może trwać nawet do 3 miesięcy, pracownik może otrzymać inna – lepszą ofertę pracy. Wówczas rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jest możliwe.
Możliwość rozwiązania umowy o pracę
Rozwiązanie umowy o pracę reguluje art. 30 Kodeks pracy (dalej KP). Przepis ten wyróżnia następujące możliwości:
- rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron;
- rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem;
- rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, za winą pracownika lub pracodawcy.
Zgodnie natomiast z art. 36 KP okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Z kolei przy rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, za winą pracownika lub pracodawcy, okres wypowiedzenia nie obowiązuje. Ten rodzaj rozwiązania umowy jest związany z ujawnieniem się wyjątkowych okoliczności, które przy tym muszą mieć swoje odzwierciedlenie w przepisach prawa pracy. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia jest jednostronnym oświadczeniem woli składanym przez jedną stronę stosunku pracy drugiej stronie. Oświadczenie to powoduje natychmiastowe ustanie stosunku pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia – jak to zrobić?
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jest możliwe. Może tego dokonać zarówno pracodawca, jak i pracownik.
„Gdy strony wskazały w umowie o pracę dzień jej rozpoczęcia późniejszy niż data zawarcia umowy, czas pomiędzy jej zawarciem a nawiązaniem stosunku pracy nie jest okresem zatrudnienia. Podwładnemu nie przysługują więc w tym okresie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy. Każda ze stron może w tym czasie rozwiązać umowę o pracę na zasadach ogólnych przewidzianych w KP, tj. za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia, gdyż możliwość rozwiązania umowy nie zależy od nawiązania między stronami stosunku pracy. Dopuszczalne jest także rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron.’’
Mimo jasnego stanowiska o możliwości rozwiązania umowy jeszcze przed faktycznym rozpoczęciem pracy przez pracownika. Problem pojawia się jednak przy obliczaniu czasu trwania okresu zatrudnienia dla celów wyliczenia okresu wypowiedzenia. Kwestii tej nie reguluje KP, dlatego ponownie należy sięgnąć do orzecznictwa. Zgodnie z obecną stanowiskiem Sądu Najwyższego Kodeks pracy nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika. Tak więc możliwość wypowiedzenia umowy o pracę nie jest uzależniona od nawiązania się między stronami stosunku pracy (rozpoczęcia się okresu zatrudnienia). Tak więc okresem wypowiedzenia dokonanego przed nawiązaniem się stosunku pracy jest okres przewidziany w art. 36 § 1 pkt 1 KP, czyli okres przewidziany dla pracownika zatrudnionego krócej niż 6 miesięcy, tj. 2 tygodnie.
Co jeżeli termin wypowiedzenia kończy się po dniu rozpoczęcia zatrudnienia?
Jeśli okres wypowiedzenia kończy się przed dniem, w którym pracownik miał faktycznie pracę zacząć, problem się nie pojawia. Jeżeli jednak termin wypowiedzenia kończy się po dniu rozpoczęcia zatrudnienia, tutaj zaczynają się schody.
Kolejny raz kwestii tej nie rozwiązuje prawo pracy. Trzeba więc polegać na orzecznictwie. Zgodnie z nim pracownik powinien stawić się do pracy i przepracować okres odpowiadający okresowi wypowiedzenia. Jeżeli zaś pracownik nie pojawi się w siedzibie pracodawcy, ten drugi będzie miał prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w związku z nieusprawiedliwioną nieobecnością w pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia – w skrócie
Rozwiązanie umowy o pracę przed rozpoczęciem zatrudnienia jak najbardziej jest możliwe. Może tego dokonać zarówno pracodawca, jak i pracownik. Trzeba mieć jednak na uwadze ustawowy okres wypowiedzenia. Najkrótszy jego czas wynosi 2 tygodnie. Tyle też będzie obowiązywało strony umowy, mimo iż pracownik jeszcze faktycznie nie rozpoczął pracy.
Jeżeli więc strony zdecydują się rozwiązać umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, pamiętać należy, że jeżeli termin wypowiedzenia kończy się po dniu rozpoczęcia zatrudnienia, wtedy pracownik powinien stawić się do pracy. W innym wypadku pracodawca może zwolnić pracownika dyscyplinarnie na podstawie art. 52 KP.
Najlepszym wyjściem z powyższego jest rozwiązanie umowy za porozumieniem. Wówczas strony mogą zerwać stosunek pracowniczy w dowolnym dniu (również w dniu podpisania porozumienia). Rozwiązanie to nie ma wówczas żadnych negatywnych skutków po obu stronach.
Podobne wzory pism:
