Ustawa o obronie Ojczyzny – rezerwa pasywna i aktywna
Ustawa o obronie Ojczyzny z dnia 23 kwietnia 2022 r. zmieniła dotychczasowe spojrzenie na rezerwową służbę wojskową. Została ona podzielona na dwa odrębne odłamy: rezerwę aktywną oraz pasywną.
Kim jest rezerwista?
Rezerwista to zgodnie z definicją osoba, która uzyskała kategorię zdolności do pełnienia służby wojskowej (kat. A) oraz stopień szeregowego, jednakże nie złożyła przysięgi wojskowej i nie odbyła czynnej służby. Po złożeniu przysięgi wojskowej i przeniesieniu do rezerwy rezerwista staje się żołnierzem rezerwy.
Wśród licznych przywilejów żołnierzy rezerwy można wymienić wynagrodzenie za udział w ćwiczeniach, świadczenia rekompensujące, dodatki do wynagrodzenia, prawo do zapomogi w sytuacjach losowych oraz nagrody za wykonywanie różnych działań wykraczających poza obowiązki służbowe.
Rezerwista pasywny
Rezerwistą pasywnym jest osoba, która została zakwalifikowana do rezerwy, lecz nie złożyła przysięgi, jak również taka, która złożyła przysięgę, a jednak nie jest zainteresowana służbą w wojsku. Cenzus wiekowy przypada na 55 rok życia, w przypadku oficerów i podoficerów na 63 rok życia.
Rezerwiści pasywni mogą otrzymać powołanie na ćwiczenia. Zgodnie z Ustawą o obronie Ojczyzny rezerwista pasywny może zostać powołany na ćwiczenia jednodniowe, krótkotrwałe (do 30 dni), długotrwałe (do 90 dni), bądź rotacyjne (do 30 dni w ciągu roku kalendarzowego z przerwami).
Ćwiczenia wojskowe mogą zostać zrealizowane poprzez udział w zwalczaniu klęsk żywiołowych i ich skutków, jak również w różnego rodzaju akcjach poszukiwawczych. Podczas ćwiczeń wojskowych żołnierz rezerwy pasywnej otrzymuje ekwipunek, mundur, wyżywienie, zakwaterowanie oraz ubezpieczenie.
Rezerwista aktywny
Rezerwistą aktywnym jest osoba, która złożyła przysięgę wojskową, nie pełni innego rodzaju służby i jest zainteresowana czynną służbą w wojsku. Służba żołnierza rezerwy aktywnej jest powoływana na czas nieokreślony, co wiąże się z regularnymi szkoleniami oraz możliwością natychmiastowego stawiennictwa.
Żołnierz rezerwy aktywnej ma obowiązek stawienia się w koszarach raz na kwartał przez co najmniej 2 dni oraz na okres 14 dni przynajmniej raz na trzy lata.
Żołnierze rezerwy aktywnej mają również możliwość wyjechania na misję i pełnienia służby w polskich kontyngentach. Po trzech latach takiej służby otrzymują przyzwolenie na powołanie do służby zawodowej.
Obowiązkowe ćwiczenia rezerwistów
Wojsko Polskie w związku z napiętą sytuacją militarną na granicach planuje powołać na ćwiczenia nawet do 200 tysięcy rezerwistów, w głównej mierze posiadających już przydziały mobilizacyjne, ale również i tych bez doświadczenia.
Służba w rezerwie ma za zadanie uzupełnić rosnące potrzeby Sił Zbrojnych. Ćwiczenia nie powinny trwać dłużej niż kilka dni. Wcześniejsze lata udowodniły, że najbardziej efektywne są szkolenia krótkotrwałe, trwające od 2 do 6 dni. Rezerwiści posiadający doświadczenie wojskowe mogą zostać powołani do odbycia ćwiczeń trwających maksymalnie 16 dni.
Rezerwiści wzywani do wojska
Rezerwiści muszą stawić się w Wojskowym Centrum Rekrutacyjnym, gdzie otrzymają skierowanie do jednostki wojskowej. WCR wydaje kartę powołania z wyprzedzeniem minimum dwóch tygodni.
Ćwiczenia trwają zwykle od 5 do 14 dni kalendarzowych, a ich intensywność zależy od specyfiki i specjalności jednostek wojskowych. Najczęściej do ćwiczeń powoływani są żołnierze rezerwy o specjalnościach bojowych, tj. obsługa granatników, sprzętu bojowego oraz karabinów maszynowych.
Rezerwa pasywna może również spodziewać się wezwań. Ćwiczenia dla osób bez doświadczenia mają mieć charakter weekendowego szkolenia i będą dobrowolne. Wojsko zamierza powołać do 3 tysięcy rezerwistów pasywnych.
Wezwanie na ćwiczenia wojskowe z WKU
Samo wezwanie do stawienia się w Wojskowej Komendzie Uzupełnień nie oznacza od razu powołania na ćwiczenia wojskowe. W przypadku braku przeciwwskazań do odbycia szkolenia, komenda nadaje rezerwiście przydział mobilizacyjny bądź przydziela mu miejsce w konkretnej jednostce wojskowej. W dalszej kolejności rezerwista oczekuje na wezwanie do stawienia się na ćwiczenia do przydzielonej jednostki.
Ćwiczenia mają na celu zapoznanie rezerwisty ze strukturą jednostki wojskowej i specyfiką służby, jak również ocenę jego umiejętności w zakresie danej specjalizacji lub przeszkolenie go w innej dziedzinie.
W chwili obecnej w Wojsku najbardziej pożądane są zawody medyczne, tj. lekarz, pielęgniarka, weterynarz. Wojsko jest również zainteresowanie naborem kierowców, tłumaczy, kucharzy, informatyków oraz elektrotechników.
Rezerwiści otrzymują niewielki ekwiwalent pieniężny w wysokości 2,85% minimalnego wynagrodzenia żołnierza zawodowego, a więc ok. 129 zł brutto za każdy dzień ćwiczeń. Istnieje możliwość wystąpienia o świadczenie rekompensujące w momencie, gdy otrzymane wynagrodzenie jest niższe niż kwota, jaką zarobiłby rezerwista w swoim miejscu pracy.
Przydatne wzory pism:
