ZnajdzParagraf.pl

Przysposobienie dziecka – na czym polega?

Przysposobienie dziecka – na czym polega?

Przysposobienie to stosunek prawny nawiązany między przysposabiającym a przysposobionym, który w świetle art. 121 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej k.r.o.) przybiera postać stosunku jaki istnieje między rodzicami i dziećmi. Przysposobienie dziecka następuje na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego i ma charakter konstytutywny. Zgodnie z art. 114 k.r.o. przysposobić można tylko osobę która w chwili złożenia wniosku pozostaje małoletnia, natomiast nadrzędną przesłanką jest dobra dziecka. Zasadą jest, iż przysposobienie nie wygasa z chwilą osiągnięcia przez dziecko przysposobione pełnoletności.

Przysposobienie dziecka – warunki:

  • Przysposabiający muszą posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
  • Kwalifikacje osobiste przysposabiającego utrwalają w przekonaniu, że będzie on należycie wywiązywał się z obowiązków przysposabiającego.
  • Przysposabiający otrzymał pozytywną opinię kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny, obowiązek ten nie dotyczy osoby spokrewnionej, spowinowaconej z dzieckiem oraz sprawującej nad nim rodzinną pieczę zastępczą.
  • W przypadku jeżeli małoletni ukończył lat 13 konieczne jest uzyskanie zgody małoletniego. W wyjątkowych sytuacjach sąd opiekuńczy może orzec przysposobienie bez przyjmowania zgody przysposabianego – np. gdy małoletni nie jest zdolny do wyrażenia swojej woli.
  • Jeżeli znani są rodzice biologiczni dziecka które ma być przysposobione to konieczna jest również ich zgoda, wyrażona przed orzeczeniem przysposobienia. Zgoda ta nie jest konieczna, jeżeli zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej bądź porozumienie z nimi napotyka trudne  do przezwyciężenia przeszkody. Sąd opiekuńczy również może ze względu na wyjątkowe okoliczności orzec przysposobienie mimo braku zgody rodziców, których zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, jeżeli ich odmowa na przysposobienie jest oczywiście sprzeczna z dobrem dziecka.
  • Jeżeli dziecko ma ustanowionego opiekuna to do przysposobienia konieczna jest także jego zgoda, gdyż działa on jako przedstawiciel ustawowy dziecka.
  • Przysposobienie może być dokonane przez obojga małżonków (przysposobienie wspólne) lub tylko przez jednego z nich. W drugim przypadku, konieczne jest uzyskanie zgody współmałżonka.
  • Między przysposabiającym, a przysposabianym musi istnieć odpowiednia różnica wieku. Prawodawca nie wskazał dokładnej różnicy wieku, jednakże z praktyki sądów i ośrodków adopcyjnych wynika, iż różnica ta powinna mieć przynajmniej ok. 16 lat.

Przysposobienie dziecka przez swoją rodzinę

Dziecko może być przysposobione także przez swoją rodzinę. Możliwe jest przysposobienie krewnego w linii bocznej w pierwszym stopniu, tj. siostry lub brata. Dotyczy to także rodzeństwa przyrodniego, czyli pochodzącego od innej matki lub innego ojca. Możliwe jest także przysposobienie dziecka spokrewnionego lub spowinowaconego.

Przysposobienie dziecka przez sąd

Ustawodawca dopuszcza również rozwiązanie stosunku przysposobienia przez sąd. Z ważnych powodów zarówno dziecko, jak i przysposabiający mogą wysunąć takie żądanie.

Rozwiązanie przysposobienia nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro małoletniego dziecka. Orzekając rozwiązanie przysposobienia sąd opiekuńczy może orzec obowiązki alimentacyjne wobec przysposabiającego, jeżeli wymagają tego zasady życia społecznego.

Postanowienia w przedmiocie przysposobienia orzekają w trybie postępowania nieprocesowego sądy opiekuńcze, którymi są wydziały rodzinne i nieletnich w sądach rodzinnych. Uprawnionymi do wszczęcia procedury adopcyjnej są wyłącznie przysposabiający. Właściwym miejscowo jest sąd opiekuńczy znajdujący się w obszarze zamieszkania osoby przysposabiającej lub mającej być przysposobioną.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Spis treści

O autorze