Instytucja przedawnienia zobowiązań podatkowych unormowana została w art. 70 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa. Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu zobowiązanie podatkowe wygasa, a wraz z nim wszelkie naliczone odsetki. Po upływie okresu przedawnienia określonego w ustawie, z mocy prawa, bez konieczności wydawania żadnych decyzji, organ podatkowy nie może skutecznie egzekwować zobowiązań podatkowych od podatnika. Co ważne, spełnienie zobowiązania przez podatnika po terminie przedawnienia prowadzi do powstania nadpłaty i podlega zwrotowi.
Zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym – wyjątek
Dla upływu okresu przedawnienia nie mają znaczenia wszczęcie postępowania podatkowego czy wydanie decyzji deklaratoryjnej określającej wysokość zobowiązania podatkowego powstałego z mocy prawa przez organ podatkowy. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 26 stycznia 2004 roku (sygn. akt: III SA 999/02) „nie ma znaczenia fakt wydania decyzji podatkowej przez organ pierwszej czy drugiej instancji”. Przedawnienie zobowiązań podatkowych dotyczy wszystkich zobowiązań, bez względu na sposób ich powstania. Przedawnieniu podlegają na takich samych zasadach zarówno zobowiązania powstałe po doręczeniu decyzji ustalającej, jak i zobowiązania powstające z mocy prawa. Wyjątek na podstawie art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej stanowią zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, przy czym zobowiązania te po upływie terminu przedawnienia mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.
Przedawnienie
Wszystkie rodzaje zobowiązań podatkowych przedawniają się po 5 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Początkiem biegu terminu przedawnienia jest pierwszy dzień roku następującego po roku, w którym upłynął termin płatności podatku. Co istotne zgodnie z art. 48 i art. 50 Ordynacji podatkowej termin przedawnienia nie może być ani odroczony przez organ podatkowy, ani też przedłużony przez Ministra Finansów. Nie można również zastosować przywrócenia terminu.
