Ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu określa zasady zatrudnienia zarówno obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych oraz zatrudnianie cudzoziemców w Polsce.

Praca za granicą Polaków

Polacy za granica mogą być zatrudniani na podstawie:

• umów międzynarodowych,
• umów zawartych przez upoważnione jednostki kierujące z obywatelami polskimi, kierowanymi przez te jednostki do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych,
• umów zawartych przez obywateli polskich z pracodawcami zagranicznymi.

Jakie dokumenty?

Polacy do pracy za granicą mogą być kierowani na podstawie upoważnień udzielanych jednostkom kierującym przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Nie wymagane jest takie skierowanie jeśli praca odbywa się na podstawie przepisów o szkolnictwie wyższym oraz w ramach umów o świadczenie usług artystycznych i umów z radiofoniami zagranicznymi.

Na jakich zasadach?

 Okres zatrudnienia obywateli polskich za granicą na podstawie umów, jest traktowany jako okres zatrudnienia w Polsce w zakresie uprawnień pracowniczych oraz w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, o ubezpieczeniu społecznym i rodzinnym oraz świadczeniach pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Oznacza to, że osobie w na takich zasadach zatrudnionej przysługują takie same świadczenia, jak osobie zatrudnionej w Polsce.

Jednostka kierująca, która realizuje zatrudnienie na podstawie wyżej wymienionych umów, jest obowiązana:

• przekazywać na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składkę na ubezpieczenie społeczne za każdą osobę skierowaną do pracy za granicą, wymierzoną od kwoty zadeklarowanej przez osobę skierowaną, nie niższej jednak od przeciętnego wynagrodzenia – w wysokości przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w Polsce,
• na Fundusz Pracy kwotę odpowiadającą 12% przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc trwania ubezpieczenia społecznego od osoby skierowanej do pracy za granicę.

Okresy zatrudnienia

Okresy pracy obywateli polskich za granicą na podstawie umów, uznaje się okresy zatrudnienia na obszarze Polski w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, o ubezpieczeniu społecznym i rodzinnym oraz świadczeniach pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Uznanie tych okresów następuje pod warunkiem udokumentowania tych okresów oraz uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne pracowników.

Cudzoziemcy zatrudni w Polsce

Zakłady pracy lub osoby fizyczne mogą zatrudniać cudzoziemców na obszarze Polski lub powierzać płatne świadczenie usług, jeżeli uzyskają na to zezwolenie wojewódzkiego urzędu pracy. Urząd wydając zezwolenie, uwzględnia sytuację na rynku pracy i opinie wojewódzkiej rady zatrudnienia. Zezwolenie jest wydawane na czas oznaczony dla konkretnego cudzoziemca u wskazanego pracodawcy. Zezwolenie to określa także rodzaj wykonywanej pracy lub zajmowane stanowisko. Może ono być cofnięte przez organ wydający, jeżeli wymaga tego sytuacja na rynku pracy.