W dzisiejszych czasach, kiedy przyszło nam się zmagać z obostrzeniami i nadmiernymi trudnościami w prowadzeniu biznesu, skuteczne złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie może mieć odpowiednie przełożenie na zakres odpowiedzialności, w tym osobistej, majątkowej czy nawet karnej.
W dzisiejszym artykule odpowiemy więc na pytania, jak wyjść z długów? Jakie są przesłanki złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości? Oraz jakie są konsekwencje niezłożenia go w terminie?
Warto jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach ogłoszenie upadłości nie musi być naszą koniecznością i możemy skorzystać z innego rozwiązania. Podmioty, które wpadły w kłopoty finansowe mogą skorzystać również z m.in. restrukturyzacji przedsiębiorstwa lub upadłości w ramach pre-packu.
Jak wyjść z długów – podstawa prawna ogłoszenia upadłości
Należy pamiętać, że podstawą ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność dłużnika i należy złożyć wniosek w ciągu 30 dni od powstania takiego stanu do właściwego sądu rejonowego. Istotne jest jednak uchwycenie momentu, w którym niewypłacalność przybiera już charakter niewypłacalności długoterminowej, trwałej, która może mieć już dużo większe negatywne skutki dla firmy.
Pojęcie ,,niewypłacalności” zostało zdefiniowane w art. 11 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (dalej jako Prawo upadłościowe), który mówi, że każdy kto w terminie nie płaci swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych wynikających z umowy bądź ustawy, staje się niewypłacalny.
Nie zawsze jednak brak zapłaty w wymagalnym terminie będzie skutkował przesłanką do ogłoszenia upadłości. Wiele w tej kwestii zależy od charakteru prowadzonej działalności oraz od tego, z czego niewypłacalność wynika.
Samo postępowanie powinno być prowadzone tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a w szczególnych przypadkach jeśli sytuacja na to pozwoli- zachowanie dotychczasowo prowadzonego przedsiębiorstwa.
Przepisy ustawy określają m.in. co stanowi podstawę upadłości, jak wygląda proces oraz jakie będą jego skutki. Stosuje się je wobec przedsiębiorców w rozumieniu Kodeksu cywilnego, m.in.:
- spółek kapitałowych;
- spółek osobowych;
- spółek z ograniczoną odpowiedzialnością;
- spółek akcyjnych;
- osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
Jak wyjść z długów – kto ma obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości?
Osobami, które są uprawnione do działania i złożenia samego wniosku o upadłość są ich reprezentanci, a w przypadku działalności jednoosobowej będzie to sam zainteresowany.
W spółce obowiązek złożenia wniosku spoczywa na każdym, kto ma prawo do prowadzenia jej spraw i reprezentacji samodzielnie lub z innymi osobami – będąc członkiem niewypłacalnej spółki, nie musimy czekać na zgodę pozostałych członków zarządu.
Należy również pamiętać, że takie uprawnienie przysługuje również prokurentowi. Spodziewać się można również złożenia takiego wniosku przez samego wierzyciela. Co powinien zawierać wniosek o ogłoszeniu upadłości?
- podstawowe informacje o dłużniku: imię i nazwisko, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia;
- oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
- informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
- informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2009 r. nr 185, poz. 1439, z 2010 r. nr 167, poz. 1129 oraz z 2012 r. poz. 836).
Jeżeli jesteś dłużnikiem i chcesz złożyć taki wniosek, musisz dodatkowo określić czy wnosisz o upadłość wraz z możliwością zawarcia układu naprawczego czy o upadłość obejmującą likwidację majątku. Pamiętaj aby załączyć również:
- aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
- bilans sporządzony dla celów tego postępowania, na dzień nie późniejszy niż trzydzieści dni przed dniem złożenia wniosku;
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia;
- oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku;
- spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty;
- wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
- informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika;
- informację o miejscu zamieszkania reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni.
W przypadku gdy przewidujesz możliwość zawarcia układu, dodatkowo:
- propozycje układowe wraz z propozycjami finansowania wykonania układu;
- rachunek przepływów pieniężnych za ostatnie dwanaście miesięcy, jeżeli obowiązany był do prowadzenia dokumentacji umożliwiającej sporządzenie takiego rachunku.
Negatywne konsekwencje niezłożenia wniosku o upadłość firmy
Aby łatwiej i dosadniej zrozumieć jakie konsekwencje grożą za niezłożenie wniosku w odpowiednim terminie, podzielimy je na 6 punktów:
1. Obowiązek odszkodowawczy w myśl art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego:
Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1, chyba że nie ponoszą winy.
2. Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zgodnie z art. 299 Kodeksu spółek handlowych:
Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
3. Analogiczna odpowiedzialność członków zarządu według art. 116 Ordynacji podatkowej:
Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna […]
4. Przepis art. 586 Kodeksu spółek handlowych, który reguluje odpowiedzialność karną członków zarządu spółek kapitałowych:
Kto, będąc członkiem zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
5. Przepis art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego:
Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości […]
6. Ostatnią negatywną konsekwencją jest utrudniony dostęp do możliwości oddłużenia osoby fizycznej (już w toku upadłości konsumenckiej):
Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku (…) dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości (…) – chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Jak wyjść z długów – czy ogłaszać upadłość?
Mając na względzie szereg ważnych konsekwencji – nie tylko dla samego upadłego i jego majątku, ale również dla podejmowanych przez niego czynności czy toczących się postępowań, należy ostrożnie i z dużą determinacją uwzględnić skorzystanie z opcji upadłości przedsiębiorstwa i skorzystania z pomocy profesjonalistów. W kolejnych artykułach przedstawimy Państwu pozostałe, neutralne skutki ogłoszenia upadłości oraz zmiany, które zostały uwzględnione w przepisach w czasach COVID- 19.
Podobne wzory pism:
