Zgodnie z art. 13 k.k. za usiłowanie odpowiada, ten kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. Usiłowanie zachodzi, gdy sprawca nie uświadamia sobie, że dokonanie jest niemożliwe ze względu na brak przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim czynu zabronionego.
Kara za usiłowanie przestępstwa
Za usiłowanie Sąd wymierza karę w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa. Przy czym sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Nie zostanie ukarany ten kto dobrowolnie odstąpił od dokonania. Albo też zapobiegł skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w stosunku do sprawcy, który dobrowolnie starał się zapobiec skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego.
Przygotowanie
Odpowiednio do art. 16 k.k. przygotowanie zachodzi tylko wtedy, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania. W szczególności w tymże celu wchodzi w porozumienie z inną osobą, uzyskuje lub przysposabia środki, zbiera informacje lub sporządza plan działania.
Kara za przygotowanie
Karze za przygotowanie nie podlega osoba, która dobrowolnie odstąpiła od niego, w szczególności zniszczyła przygotowane środki lub zapobiegła skorzystaniu z nich w przyszłości. W przypadku wejścia w porozumienie z inną osobą w celu popełnienia czynu zabronionego, nie podlega karze ten, kto nadto podjął istotne starania zmierzające do zapobieżenia dokonaniu.
Sprawstwo
Za sprawstwo odpowiada nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam, albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą. Także ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu.
Podżeganie
Za podżeganie odpowiada osoba, która chcąc aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego. Za podżeganie Sąd wymierza karę w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo. Jeżeli czynu zabronionego tylko usiłowano dokonać, sprawca odpowiada jak za usiłowanie. Jak za podżeganie, odpowiada też ten kto w celu skierowania przeciwko innej osobie postępowania karnego nakłania ją do popełnienia czynu zabronionego.
Pomocnictwo
Za pomocnictwo odpowiada, ten kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie. W szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu, udzielając rady lub informacji.
Dodatkowo także ten, kto wbrew prawnemu, szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie.
Za podżeganie Sąd wymierza karę w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo, przy czym może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Jeżeli czynu zabronionego tylko usiłowano dokonać, sprawca odpowiada jak za usiłowanie.
Odpowiedzialność współdziałających
Każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego odpowiada w granicach swojej umyślności lub nieumyślności niezależnie od odpowiedzialności pozostałych współdziałających. Nie podlega karze współdziałający, który dobrowolnie zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w stosunku do współdziałającego, który dobrowolnie starał się zapobiec dokonaniu czynu zabronionego.
Indywidualizacja odpowiedzialności karnej
Oceniając czyn dokonany wspólnie sąd okoliczności osobiste, wyłączające lub łagodzące albo zaostrzające odpowiedzialność karną, uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą.
Jeżeli okoliczność osobista dotycząca sprawcy, wpływająca chociażby tylko na wyższą karalność, stanowi znamię czynu zabronionego, współdziałający podlega odpowiedzialności karnej przewidzianej za ten czyn zabroniony, gdy o tej okoliczności wiedział, chociażby go nie dotyczyła.
Wobec współdziałającego, którego nie dotyczy okoliczność określona powyżej sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
- ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks karny.
Koniecznie sprawdź:
