I tutaj pojawia się pytanie, kto może się takiego wezwania spodziewać, jak wyglądają ćwiczenia i czy można się od nich uwolnić? W związku z zapowiedziami MON, że planowane są ćwiczenia rezerwistów, gromadzimy informację na ten temat, z których dowiecie się między innymi, co może grozić za niestawienie się na ćwiczenia.
Planowane ćwiczenia rezerwistów – czego możemy się spodziewać?
Sytuacja, w której się znajdujemy od 24 lutego 2022 roku, sprawiła, że ustawodawca podjął działania zmierzające do uchwalenia przepisów, które będą mogły sprawić, że ewentualne przygotowanie obywateli do konfliktu zbrojnego będzie łatwiejsze.
Służyć ma temu między innymi Ustawa z 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny. To ona stworzyła podwaliny pod planowane w bieżącym roku masowe ćwiczenia rezerwy. Na podstawie tej ustawy MON planuje wezwanie rekordowej liczby osób na ćwiczenia, pytanie, jak zareagować na takie wezwanie i czy można jakoś takich ćwiczeń uniknąć?
Powołanie na ćwiczenia – czy można się odwołać?
Pierwsze pytanie, jakie można sobie postawić, otrzymując takie powołanie, to kwestia tego, czy możliwe jest odwołanie od ćwiczeń wojskowych. Tutaj istotne jest określenie tego, jak wygląda podstawa prawna takiego powołania.
Jest ono wydawane na podstawie decyzji administracyjnej, w związku z czym istnieje możliwość odwołania wynikająca z Kodeksu Postępowania Administracyjnego.
Na złożenie odwołania jest 14 dni, należy je złożyć do szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji, z którego pojawiło się powołanie. Takie odwołanie nie wstrzymuje jednak decyzji, a jego zasadność będzie uznana tylko przy ważnych powodach zdrowotnych albo osobistych.
Czego można się spodziewać po odmowie na wezwanie?
Wiele osób zastanawia się także, co grozi za niestawienie się na ćwiczenia rezerwy. Czego można się spodziewać w momencie, gdy po otrzymaniu karty powołania odmówi się udziału w ćwiczeniach?
Należy jasno podkreślić, że odmowa stawienia się na ćwiczenia wojskowe wiąże się z odpowiedzialnością karną. Każdy wezwany jest zobowiązany do tego, by stawić się na wezwanie w określonym terminie.
Ustawa o obronie ojczyzny wskazuje, że osoba, która bez uzasadnionej przyczyny nie stawi się w jednostce w określonym terminie – podlegać będzie grzywnie albo karze aresztu.
Można również być przymusowo doprowadzonym do jednostki. Takiej samej karze podlegać mogą osoby, które stawiły się na wezwanie, ale nie poddają się poleceniom służbowym albo oddalają się z miejsca pełnienia służby.
Jak można zwolnić się z ćwiczeń wojskowych?
Wiadomo już, że wezwanie na ćwiczenia wojskowe, jeśli zostanie zignorowane, może spowodować poważne konsekwencje prawne. Dlatego skoro wiadomo, jaka jest kara za niestawienie się na ćwiczenia wojskowe, trzeba zwrócić uwagę na to, jak można uzyskać zwolnienie z takich ćwiczeń. Kto ma szansę na to, by z takiego zwolnienia skorzystać?
Teoretycznie powołanie może być skierowane do każdego, kto na komisji wojskowej został zakwalifikowany do kategorii A. Istnieją jednak osoby, które są zwolnione z takich ćwiczeń. Takie osoby, które posiadają zwolnienie, nie będą narażeni na konsekwencje. Dotyczy to następujących sytuacji:
- sprawujących urząd senatora albo posła
- osoby, które prowadzą kampanię wyborczą
- osoby mająca stanowiska kierownicze w administracji rządowej
- osoby po służbie zastępczej albo do niej przeznaczone.
- osoby pełniące funkcje w jednostkach samorządu terytorialnego albo pełniących funkcję radnego.
W przypadku duchownych, którzy sprawują kadencje, albo członków zakonów można mówić o powołaniu jedynie w celu szkolenia do funkcji kapelana i dodatkowo za zgodną władz kościelnych.
Czy można zwolnieniem lekarskim uwolnić się od ćwiczeń?
Grono osób, które są ustawowo zwolnione z ćwiczeń – jest istotnie ograniczone, dlatego pojawia się pytanie, czy zwolnienie lekarskie zwalnia z ćwiczeń wojskowych. I tutaj, jeśli ktoś zastanawia się, czy choroba zwalnia z ćwiczeń wojskowych, trzeba wskazać na jedną istotną zasadę, a mianowicie to, że przedłożenie zwolnienia lekarskiego sprawia, że powołanie zostaje zawieszone.
Jednocześnie trzeba przy tym mieć świadomość, że w momencie, gdy zwolnienie się zakończy, osoba powołana na ćwiczenia będzie musiała je odbyć. Dlatego w rzeczywistości zwolnienie lekarskie nie daje możliwości, by całkowicie uwolnić się od potencjalnych ćwiczeń wojskowych.
Trzeba się będzie liczyć z tym, że powołanie do nas wróci i zostanie wyznaczony inny termin, w którym ćwiczenia będą do zrealizowania.
Ćwiczenia wojskowe – trudno ich uniknąć
Podsumowując, można stwierdzić, że uniknięcie ćwiczeń wojskowych w momencie, gdy otrzyma się na nie powołanie, będzie raczej trudne. Należy mieć świadomość, że grono osób, które mogą uzyskać zwolnienie z takich ćwiczeń – jest mocno ograniczone, nie sposób nie odnieść wrażenia, że w ustawie politycy zadbali głównie u siebie, gwarantując sobie stosowne zwolnienie.
Natomiast obywatele, którzy będą chcieli uzyskać zwolnienie, muszą albo składać odwołanie od decyzji administracyjnej i przedstawić poważne przyczyny, dla których miałoby ono być skuteczne, albo też muszą starać się o zwolnienie lekarskie, ale mając przy tym świadomość, że nie pozwoli ono całkowicie odsunąć widma ćwiczeń, a jedynie będzie czynnikiem odsuwającym je w czasie.
Natomiast jeśli ktoś samowolnie odmówi stawiennictwa na ćwiczeniach, musi liczyć się z poważnymi konsekwencjami, łącznie z potencjalnym aresztem, na jaki można się narazić, oraz przymusowym doprowadzeniem do jednostki wskazanej w dostarczonym powołaniu na ćwiczenia wojskowe.
Pole manewru dla powołanych rezerwistów jest więc niewielkie i trudno będzie uniknąć ćwiczeń wojskowych momencie, gdy otrzyma się na nie powołanie.
Przydatne wzory pism:
