Jak powinna wyglądać przykładowa opinia mentora o nauczycielu? Zgodnie z nowymi przepisami regulującymi sposób funkcjonowania systemu awansu zawodowego nauczycieli, mentor ma zastępować opiekuna stażu, wspierając pedagoga w toku przygotowania zawodowego.
Jednym z jego obowiązków jest także opiniowanie nauczyciela początkującego. Opinia mentora o nauczycielu jest wykorzystywana na potrzeby oceny pracy nauczyciela dokonywanej przez dyrektora szkoły. Jak powinna wyglądać taka opinia?
Kto to jest mentor?
Mentor ma zastępować opiekuna stażu w systemie awansu zawodowego nauczycieli, przy czym ta druga funkcja nie znika jeszcze całkowicie. Mentor jest przydzielany nauczycielowi początkującemu w związku z przygotowaniem do zawodu.
Nie dotyczy to jednak dotychczasowych nauczycieli kontraktowych. Nauczyciele, którzy uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego, odbywają staż na starych zasadach do 2027 roku, zatem nadal pomaga im opiekun stażu.
Mentora wyznacza dyrektor tej szkoły, w której nauczyciel przygotowuje się do zawodu. Jeśli jednak:
- nauczyciel pracuje w więcej niż jednej szkole,
- realizuje łącznie co najmniej ½ tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć,
- w żadnej szkole nie realizuje połowy tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć,
to kurator oświaty wyznacza szkołę, w której nauczyciel odbywa przygotowanie do zawodu, a tym samym wskazuje dyrektora, który wyznacza mentora dla nauczyciela. Mentorem może być zaś wyłącznie nauczyciel w stopniu nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, niepełniący przy tym funkcji kierowniczej.
Rola i zadania mentora
Mentor ma przede wszystkim pomagać nauczycielowi początkującemu, za co należy mu się dodatek funkcyjny. Jego wysokości minimalnej nie określają przepisy ogólne, lecz regulamin wynagradzania nauczycieli.
Jeśli zaś chodzi o obowiązki mentora, to są wśród nich następujące zadania:
- wspieranie nauczyciela początkującego w procesie wdrażania do pracy w tym zawodzie, w tym również zapoznawanie go z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej szkoły oraz z innymi dokumentami,
- dzielenie się wiedzą i doświadczeniem niezbędnymi do wykonywania obowiązków nauczyciela,
- pomaganie nauczycielowi w dobieraniu właściwych form doskonalenia zawodowego,
- umożliwianie obserwowania prowadzonych zajęć i omawianie ich z nauczycielem,
- obserwowanie zajęć prowadzonych przez nauczyciela, a także omawianie ich,
- inspirowanie, zachęcanie nauczyciela do podejmowania wyzwań zawodowych,
- opiniowanie nauczyciela w toku oceny pracy.
Warto wspomnieć, że przepisy nie nakazują, aby mentorem dla nauczyciela był inny nauczyciel uczący tego samego przedmiotu. W praktyce jednak – ze względu na jego obowiązki – jest to jednak wskazane.
Do czego odnosi się opinia mentora?
Opinia mentora w sprawie oceny pracy nauczyciela jest jednym z obowiązkowych zadań nauczyciela pełniącego taką funkcję. Opinia może odnosić się między innymi:
- do umiejętności nauczyciela,
- do planowania i organizowania zajęć przez nauczyciela,
- do relacji nauczyciela z uczniami,
- do doskonalenia zawodowego nauczyciela, i tak dalej.
Opinia mentora o nauczycielu początkującym powinna odnosić się do tego, jak pedagog prowadzi swoje zajęcia i czy wdraża wskazówki udzielone mu przez mentora. W opinii mogą pojawić się też wzmianki na temat tego, czy pedagog podejmuje wyzwania zawodowe, wykazuje się inicjatywą, czy właściwie dobiera formy doskonalenia zawodowego i tak dalej.
Do czego potrzebna jest opinia mentora?
Opinia mentora jest obowiązkowa w kontekście dokonywania oceny pracy nauczyciela. Nauczyciel początkujący ma ustaloną taką ocenę co najmniej dwukrotnie. Przygotowaniem oceny zajmuje się zaś dyrektor placówki.
Zgodnie z przepisami Karty nauczyciela, przed dokonaniem oceny pracy nauczyciela dyrektor zawsze zasięga opinii mentora. Mentor powinien swoją opinię wyrazić na piśmie w terminie 14 dni. Uzasadnienie opinii jest obowiązkowe, dlatego najłatwiej jest przygotować taki dokument w oparciu o wzór opinii mentora o nauczycielu.
Warto wiedzieć, że brak opinii mentora nie wstrzymuje procesu dokonywania oceny pracy nauczyciela. Opinia nie jest też wiążąca dla dyrektora – stanowi jedynie dodatkowe źródło informacji. Niemniej jednak dyrektor nie może pominąć czynności wystąpienia o taką opinię.
Nie ma też prawa do ustalenia oceny pracy nauczyciela przed upływem wspomnianych 14 dni. Takie działania traktowane są jako uchybienia proceduralne, które mogą stanowić podstawę uchylenia oceny pracy nauczyciela.
Jakie informacje zawiera przykładowa opinia mentora?
Celem sporządzenia opinii o nauczycielu jest wsparcie go w procesie doskonalenia, a także zapewnienie najlepszego poziomu nauczania jego uczniom. Z tego powodu nauczycielowi, który odbywa przygotowanie do zawodu, ocenę ustala się kilkukrotnie – pozwala to wdrażać korzystne zmiany.
Przykład opinii mentora o nauczycielu może bazować na tych samych kryteriach, które stosuje dyrektor przy dokonywaniu oceny pracy nauczyciela. Wylicza je ustawa Karta nauczyciela, która dzieli kryteria oceny pracy na podstawowe (stosuje się wszystkie) oraz dodatkowe (stosuje się dwa z nich).
Przykładowa opinia mentora o nauczycielu może odnosić się zatem do:
- poprawności merytorycznej i metodycznej prowadzonych przez nauczyciela zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
- znajomości praw dziecka i ich realizacją,
- dbałości o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki,
- wspierania uczniów w ich rozwoju, a także tworzenia warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły i w życiu środowiska lokalnego,
- współpracy z nauczycielami i rodzicami,
- przestrzegania prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w danej placówce,
- poszerzania wiedzy i doskonalenia umiejętności związanych z wykonywaną pracą,
- diagnozowania potrzeb i możliwości ucznia, a także indywidualizowania pracy z uczniem,
- analizowania własnej pracy i wykorzystywania wniosków z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego,
- planowania, organizowania i prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia
i wiele innych, wymienionych w ustawie z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.
Podsumowanie
Zadania mentora (zadania opiekuna stażu zawodu nauczyciela) oraz jego rola są kluczowe dla rozwoju zawodowego młodszych kolegów w środowisku edukacyjnym. Oto niektóre z zadań, jakie może wykonywać mentor nauczyciela:
- Przygotowania do zawodu nauczyciela.
- Wsparcie w rozwoju zawodowym i efektywnej realizacji obowiązków zawodowych.
- Obserwacje lekcyjne.
- Dzielenie się wiedzą i doświadczeniem.
- Rozwiązywanie różnych problemów.
- Tworzenie wsparcia podczas odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela.
- Udzielanie nauczycielowi pomocy w opracowaniu planu rozwoju zawodowego.
- Ogólne wspieranie nauczyciela odbywającego staż.
Kilka innych ciekawych faktów:
- Mentorem nie może zostać nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze, wyjątkiem jest prywatna szkoła lub przedszkole.
- Mentor musi przedstawić pisemną opinię w terminie 14 dni, licząc od momentu otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela.
