Umowa pożyczki została uregulowana w przepisach art. 720-724 Kodeksu cywilnego. Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Biorący natomiast zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Umowa pożyczenia pieniędzy jest czynnością konsensualną. Oznacza to, że dla jej skutecznego zawarcia jest potrzebne zgodne oświadczenie woli stron. Nie jest potrzebne wiec, by w czasie zawierania umowy, wydany został przedmiotu umowy. Co więcej, umowa pożyczki może również mieć charakter nieodpłatny tzw. grzecznościowy.
Kodeks cywilny, w kwestii umowy pożyczki, wprowadza ograniczenia w kwestii wymaganej formy. Umowa, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Oznacza to, że do tysiąca złotych pożyczka może zostać zawarta nawet w formie ustnej. Każda kwota powyżej powinna być stwierdzona pismem.
Umowa pożyczki zawarta w walucie obcej
Jeżeli umowa pożyczki pieniężnej została zawarta w walucie obcej, pożyczkobiorca może spełnić świadczenie w walucie polskiej, o ile ustawa; orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub umowa nie zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.
Co do zasady wartość waluty obcej powinno określać się według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia wymagalności roszczenia. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia, w którym zapłata jest dokonana.
Odstąpienie od umowy pożyczki
Pożyczkodawca ma prawo odstąpić od umowy oraz odmówić wydania przedmiotu pożyczki, jeżeli jej zwrot jest wątpliwy z powodu złego stanu majątkowego drugiej strony. Uprawnienie to nie przysługuje, jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczkodawca wiedział o takim złym stanie drugiej strony bądź z łatwością mógł się dowiedzieć.
W sytuacji odstąpienia od umowy przez pożyczkodawcę, to na nim leży ciężar dowodu wykazania okoliczności złej sytuacji materialnej drugiej strony. Natomiast na pożyczkobiorcy ciąży obowiązek wykazania przesłanek, które wyłączą uprawnienie pożyczkodawcy.
Odstąpienie od umowy może zostać wykonane w dowolnej formie. Jednakże, jeżeli umowę zawarto w formie pisemnej, rezygnacja musi nastąpić w ten sam sposób
Wykonanie świadczenia oraz roszczenia związane z umową
Pożyczka powinna zostać spłacona przez pożyczkobiorcę w terminie oznaczonym w umowie. Jeżeli jednak termin zwrotu nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.
W sytuacji natomiast, jeżeli pożyczkodawca nie wydaje przedmiotu umowy, roszczenie biorącego pożyczkę przedawnia się z upływem sześciu miesięcy od chwili, gdy przedmiot miał być wydany.
Umowa pożyczki powinna posiadać takie elementy jak:
- określenie daty i miejsca zawarcia umowy pożyczki;
- określenie stron umowy – stronami są pożyczkodawca oraz pożyczkobiorca. Stronami mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, a także tzw. ułomne osoby prawne. Strony powinny zostać opisane szczegółowo, żeby nie było wątpliwości, kogo umowa dotyczy. W przypadku osób fizycznych: imię, nazwisko, adres zamieszkania, nr dowodu tożsamości, PESEL. W przypadku przedsiębiorców: nazwa firmy, adres siedziby, NIP, KRS oraz określenie osoby reprezentującej stronę;
- wskazanie przedmiotu umowy – przedmiotem pożyczki mogą być pieniądze oraz rzeczy. Przedmiot pożyczki powinien być opisany na tyle szczegółowo, aby jego identyfikacja była możliwa, bez żadnych wątpliwości. W umowie pieniężnej przedmiot umowy powinien zostać zawarty w postaci zapis cyfrowy oraz słowny. W przypadku umowy dot. rzeczy przedmiot umowy powinien zostać dokładnie opisany;
- określenie warunków zwrotu pożyczki – w umowie powinna zostać zawarta informacja o kosztach i odsetkach związanych z udzieleniem pożyczki. Może się w niej znajdować również zapis o spłacie ratalnej; spłacie w innej walucie niż pożyczone pieniądze; miejscu spełnienia świadczenia; formie zwrotu (do rąk lub na rachunek bankowy); możliwość przedwczesnej spłaty;
- określenie warunków wypowiedzenia umowy – wypowiedzenie przysługuje zarówno pożyczkodawcy, jak i pożyczkobiorcy. Wypowiedzenie może być natychmiastowe, może być również oznaczone w dniach, tygodniowy itd.;
- podpisy stron.
Podobne wzory pism:
