Otrzymanie darowizny, czyli zawarcie umowy darowizny, jest jedną z tych czynności cywilnoprawnych, które należy zgłosić do urzędu skarbowego celem zapłacenia należnego podatku lub uzyskania zwolnienia od obowiązku uiszczenia podatku.
Na zwolnienie z obowiązku podatkowego mogą liczyć osoby otrzymującej darowiznę do osoby bliskiej, z tak zwanej pierwszej grupy podatkowej. Zwolnieniu podlega darowizna w kwocie nieprzekraczającej 10 434 zł na przestrzeni 5 lat.
Niezgłoszenie darowizny traktowane jest przez urząd skarbowy jako wykroczenie lub przestępstwo skarbowe – w zależności od wysokości należnego podatku. Karą za takie wykroczenie jest natomiast podwyższenie stawki podatku do maksimum (20%) oraz dodatkowa grzywna w wysokości do 720 stawek dziennych.
Aby uniknąć kary za niezgłoszenie darowizny, podatnik powinien:
- jak najszybciej zgłosić darowiznę i zapłacić należny podatek z odsetkami,
- złożyć czynny żal, czyli pismo wyjaśniające, dlaczego podatnik nie dopełnił swojego obowiązku w terminie.
Czynny żal za zgłoszenie darowizny po terminie pozwala uniknąć konsekwencji karnoskarbowych. Nie zwalnia jednak od obowiązku uregulowania należności i złożenia zaległej deklaracji. Aby móc skorzystać z instytucji czynnego żalu, podatnik musi przyznać się do winy, zanim US sam dowie się o popełnieniu przestępstwa.
Pismo powinno zawierać również oznaczenie osób współdziałających w popełnieniu wykroczenia. Czynny żal będzie nieskuteczny, jeśli fiskus już prowadzi postępowanie w sprawie popełnionego wykroczenia.
Pismo należy wnieść do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Podatnik powinien dołączyć do niego potwierdzenie złożenia deklaracji i opłacenia podatku od darowizny lub oświadczenie dotyczące planowanego terminu realizacji tych czynności.