Do wniosku o udzielenie zgody na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego skazany dołącza harmonogram dozoru, czyli plan dnia dozoru elektronicznego. Może jednak później zmienić go, jeśli zaistnieje ku temu uzasadniona potrzeba – składając stosowny wniosek, którego wzór pobierzesz niżej.
Co to jest harmonogram dozoru elektronicznego?
Kara pozbawienia wolności odbywana w systemie dozoru elektronicznego polega na tym, że skazany musi przebywać w określonym czasie w określonym miejscu (zwykle w domu) i może opuszczać to miejsce (oddalić się od miejsca odbywania kary) tylko w konkretnym celu, w ustalonych dniach i godzinach. Kiedy skazany opuszcza stałe miejsce pobytu, nadal ma na sobie bransoletę, zatem pozostaje pod kontrolą podmiotu dozorującego.
Występując z wnioskiem o dozór elektroniczny, skazany przedkłada swój plan dnia lub plan tygodnia na przykład w formie tabeli. Każdy dzień opisywany przez skazanego musi zawierać wyszczególnienie jego zajęć. W harmonogramie skazany pisze, co i w jakich godzinach będzie robił, pamiętając, że jego czas przebywania poza miejscem zamieszkania nie może przekroczyć 12 godzin na dobę.
Biorąc pod uwagę plan dnia sporządzony przez skazanego, sąd penitencjarny określa przedziały czasowe, w których skazany może opuścić stałe miejsce pobytu, dla każdego dnia w tygodniu.
Wyjścia te mogą dotyczyć:
- wykonywania pracy zarobkowej,
- wykonywania praktyk religijnych,
- korzystania z zajęć sportowych lub kulturalno-oświatowych,
- kształcenia,
- samokształcenia,
- sprawowania opieki nad osobą małoletnią lub chorą,
- dokonywania zakupów,
- korzystania z opieki medycznej,
- udziału w terapii,
- utrzymywania kontaktów z rodziną i bliskimi,
- komunikowania się z obrońcą czy pełnomocnikiem.
Należy pamiętać, że harmonogram dozoru elektronicznego przygotowany przez skazanego nie musi zostać zaakceptowany przez sąd. Ten uwzględni w planie dnia skazanego przede wszystkim te czynności, które będą oddziaływać na niego resocjalizująco, na przykład pracę, naukę czy opiekę nad członkami rodziny. Niewykluczone jednak, że sąd umożliwi skazanemu na przykład korzystanie z zajęć sportowych czy spędzanie czasu z rodziną.
Składając harmonogram dozoru elektronicznego, skazany powinien dołączyć do niego dokumenty, które wykażą, że faktycznie będzie on wykonywał w tym czasie określone czynności.
Takimi dowodami mogą być między innymi: grafik z zakładu pracy, terminy rehabilitacji czy plan lekcji dziecka. Planu dnia nie można wypełnić jednak w 100% zajęciami poza domem, ponieważ sąd może uznać, że takie odbywanie kary pozbawienia wolności nie spełnia jej celów.
Zmiana harmonogramu dozoru elektronicznego
Raz zatwierdzony przez sąd harmonogram dozoru elektronicznego nie musi towarzyszyć skazanemu przez cały okres odbywania kary pozbawienia wolności. Zmiana harmonogramu dozoru elektronicznego jest dopuszczalna w uzasadnionych przypadkach. Zmiany te mogą dotyczyć rozkładu dnia w ciągu doby lub planów na poszczególne dni tygodnia.
Przyczyną takiej zmiany będzie na przykład zmiana planu zajęć na uczelni czy zmiana grafiku w zakładzie pracy. W przypadku tego typu obiektywnych argumentów sąd powinien zgodzić się na zmianę harmonogramu, o ile nie doprowadzi ona do przekroczenia limitu 12 godzin przebywania poza miejscem stałego pobytu w ciągu dnia.
Możliwa jest także zmiana godzin harmonogramu w systemie dozoru elektronicznego w związku z nagłymi zdarzeniami losowymi. Jeśli konieczne jest wprowadzenie szybkich zmian przedziałów czasu w ciągu doby, należy zgłosić je do sądowego kuratora zawodowego. Ten poinformuje sąd o zmianach i wprowadzi je do systemu monitorującego.
Później sąd może takie zmiany uchylić lub zmodyfikować. Szybkie zmiany w harmonogramie dozoru elektronicznego mogą być uzasadnione na przykład hospitalizacją czy pogrzebem osoby bliskiej skazanego.
Jak wprowadzić zmiany do harmonogramu dozoru elektronicznego?
Jak zmienić harmonogram dozoru elektronicznego? Zmiany do harmonogramu wprowadza się na pisemny wniosek skazanego. W takim piśmie należy wyjaśnić sądowi sytuację i napisać, dlaczego potrzebna jest zmiana harmonogramu.
Wniosek o zmianę harmonogramu dozoru elektronicznego musi uwzględniać:
- dane wnioskodawcy,
- oznaczenie sądu,
- sygnaturę akt sprawy,
- opis okoliczności, które uległy zmianie,
- listę załączników, czyli dokumentów, które potwierdzają konieczność wprowadzenia zmian w harmonogramie.
Przepisy nie mówią o tym, jak dokładnie powinien wyglądać wniosek o zmianę godzin dozoru elektronicznego (wniosek o zmianę harmonogramu), jednak wiadome jest, że poza wymienionymi wyżej elementami taki dokument ma przede wszystkim informować o zaistniałych zmianach i stanowić prośbę o zmodyfikowanie harmonogramu dozoru elektronicznego zgodnie z aktualnymi potrzebami.
Z kolei w przypadku pilnej potrzeby wprowadzenia – zwykle jednorazowej – zmiany w harmonogramie, skazany powinien skontaktować się niezwłocznie ze swoim kuratorem sądowym, czego może dokonać telefonicznie lub osobiście.
Jak napisać harmonogram dozoru elektronicznego?
Odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego możliwe jest na wniosek skazanego, tak samo jak zmiana harmonogramu dozoru – sąd nie orzeka takiej zmiany z urzędu. Do wniosku o SDE skazany dołącza harmonogram dozoru, dla którego nie stworzono żadnego ogólnie obowiązującego wzoru.
Harmonogram musi zawierać jednak informacje na temat przedziałów czasowych, w których skazany w trakcie odbywania kary będzie wykonywał pracę, czy odbierał dziecko ze szkoły.
Przygotowując harmonogram dozoru elektronicznego, należy pamiętać o uwzględnieniu w nim czasu na dotarcie (dojście, dojazd) do określonych miejsc oraz czasu na powrót. Łączna liczba godzin spędzanych poza miejscem odbywania kary pozbawienia wolności nigdy nie może przekroczyć 12 godzin na dobę.
Najprościej jest przygotować taki harmonogram podobnie do planu lekcji, czyli w formie tabelki. Plan powinien uwzględniać również soboty i niedziele. Należy liczyć się z tym, że sąd może nie zaaprobować wszystkich ujętych w nim czynności – będzie brał pod uwagę to, jak wpłyną one na postawę skazanego.
Podsumowując
System dozoru elektronicznego umożliwia skazanemu odbywanie kary pozbawienia wolności w warunkach wolnościowych, a więc w mieszkaniu, bądź jego domu, a nawet przebywając u najbliższych lub krewnych i członków rodziny.
Sąd penitencjarny decydując się na system dozoru elektronicznego, wskaże skazanemu w poszczególnych dniach tygodnia, a także w ciągu doby okresy, w których skazany może oddalić się od miejsca odbywania kary.
W razie zmiany pewnych okoliczności, możliwa jest zmiana harmonogramu odbywania kary, jednak aby dokonać takiej zmiany i aby odbycie kary pozbawienia wolności przebiegało w zgodzie z literą prawa – skazany musi złożyć do sądu penitencjarnego pisemny wiosek w tej sprawie.
W przypadku osoby skazanego – harmonogram dozoru elektronicznego można uzasadnić np. zmianą czasu pracy skazanego zmianą zajęć lekcyjnych itp. Po otrzymaniu wniosku sąd penitencjarny ocenia czy nowe przedziały czasu w ciągu doby są faktycznie uzasadnione.
