Rozwód – jakie papiery?

Papiery rozwodowe to przede wszystkim – choć nie tylko – pozew rozwodowy z załącznikami. W pozwie rozwodowym powinno znaleźć się uzasadnienie wniosku, czyli opis historii małżeństwa z podaniem przyczyny rozwodu.

Sąd orzeknie rozwód, jeśli ustali, że doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, dlatego to właśnie na ten fakt powinien wskazywać pozew rozwodowy. 

Pozew jest pismem procesowym. Ma ściśle określoną formę i elementy, które muszą w nim wystąpić. Pozew rozwodowy inicjuje postępowanie rozwodowe. Dalszy przebieg sprawy rozwodowej zależy w głównej mierze od tego, co znajdzie się w jego uzasadnieniu.

Pozew rozwodowy powinien uwzględniać następujące elementy:

• dane osobowe stron,
• oznaczenie sądu, do którego jest kierowany,
• wskazanie, czy powód wnosi o rozwód z orzekaniem o winie lub bez orzekania o winie, 
• żądanie powoda, 
• uzasadnienie pozwu rozwodowego (opis historii małżeństwa),
• załączniki do pozwu o rozwód,
• podpis powoda.

Wśród załączników niezbędnych przy każdym pozwie rozwodowym wylicza się między innymi:

• odpis aktu małżeństwa,
• potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od pozwu (600 zł).

Niektóre osoby do pozwu będą dołączały także:

• ugodę majątkową (odpis),
• odpis aktu urodzenia dziecka (aktów urodzenia dzieci),
• wniosek o zwolnienie z opłaty sądowej (jeśli powód jest do tego uprawniony).

Dokumenty potrzebne do rozwodu bez orzekania o winie

Rozwód bez orzekania o winie to najprostsze i najszybsze rozwiązanie. Nic więc dziwnego, że powód nie musi przygotowywać w takim przypadku zbyt wielu dokumentów. To, co potrzebne do rozwodu bez orzekania o winie, to jedynie:

• pozew rozwodowy,
• odpis aktu małżeństwa. 

Opcjonalnie – jeśli małżonkowie takową zawarli – do pozwu rozwodowego powinni dołączyć odpis małżeńskiej umowy majątkowej (intercyzy). 

W procesie rozwodowym bez orzekania o winie jedna strona ma status powoda, a druga pozwanego, ale nie ma to żadnego znaczenia, a wynika jedynie z kwestii proceduralnych.

Dokumenty potrzebne do rozwodu z orzeczeniem o winie

Pozew o rozwód z orzekaniem o winie jest bardziej skomplikowany. Ma też inny charakter, ponieważ poza wskazaniem, że doszło do rozpadu pożycia małżeńskiego, wykazuje też, że winę za ten stan rzeczy ponosi drugi małżonek.

To, co potrzebne do rozwodu z orzeczeniem o winie, to zatem nie tylko odpis aktu małżeństwa, ale również cały materiał dowodowy, który potwierdza winę drugiego małżonka. Takim materiałem dowodowym mogą być:

• bilingi telefoniczne,
• wydruki rozmów,
• zdjęcia,
• dokumenty medyczne i tak dalej. 

Poza tym rozwód z orzekaniem o winie może wiązać się też z wnioskowaniem o alimenty (pozew o alimenty na żonę). Warunkiem ich uzyskania jest pogorszenie się sytuacji finansowej powoda po rozwodzie. 

Dokumenty rozwodowe w przypadku małżeństwa z dziećmi

Jakie dokumenty do rozwodu są potrzebne, kiedy małżeństwo ma małoletnie dzieci? W tym przypadku sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, ponieważ strony muszą ustalić między sobą wszystkie kwestie związane z ich wychowaniem.

Co ważne, kwestie te można rozstrzygnąć przed sądem lub pozasądowo, a ustalenia opisać w pozwie rozwodowym. Wśród tych ustaleń najważniejsze jest udzielenie odpowiedzi na pytanie:

• który z rodziców będzie wykonywał władzę rodzicielską,
• z kim (gdzie) będą mieszkały dzieci po rozwodzie,
• jak będą wyglądały kontakty dzieci z rodzicami po rozwodzie,
• jaką kwotę alimentów rodzice ustalili na wychowanie dzieci. 

Ustalenia te można zawrzeć w dokumencie określanym jako porozumienie rodzicielskie. Taką umowę zawiera się pozasądowo, co pozwala w pełni samodzielnie podjąć wszystkie istotne decyzje związane wychowaniem wspólnych dzieci. 

Jeśli jednak rodzice nie są zgodni co do tych kwestii, do pozwu o rozwód dołączać będą między innymi wniosek o uregulowanie władzy rodzicielskiej czy żądanie zasądzenia alimentów wraz z dokumentacją, która potwierdza wysokość kosztów utrzymania dziecka. 

Skąd wziąć papiery rozwodowe?

Podstawowe dokumenty rozwodowe to pozew rozwodowy, który powód – jeden z małżonków – przygotowuje samodzielnie lub z pomocą prawników, a także odpis aktu małżeństwa, który można otrzymać w Urzędzie Stanu Cywilnego.

USC rejestruje urodzenia, małżeństwa i zgony, dlatego, jeśli wśród niezbędnych papierów rozwodowych jest też odpis aktu urodzenia dziecka, to warto wnioskować o jego wydanie w tym samym czasie.

Wnioski o odpis aktu stanu cywilnego dostępne są na miejscu w USC. W treści wniosku zainteresowany zaznacza, czy chce odebrać odpis osobiście w formie papierowej, pocztą czy w formie elektronicznej. Do wypełnionego wniosku należy dołączyć potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej.

Jeśli z wnioskiem występuje inna osoba niż ta, której dotyczy dany akt stanu cywilnego, to obowiązkowe jest dołączenie do niego dokumentu, który potwierdza interes prawny zainteresowanego w otrzymaniu takiego odpisu. Dodatkowe pisma nie są potrzebne, jeśli akt dotyczy zainteresowanego, jego małżonka, rodzeństwa, wstępnych lub zstępnych. 

Opłaty za wydanie aktu stanu cywilnego wynoszą:

• 22 zł – za odpis skrócony aktu stanu cywilnego,
• 33 zł – za odpis zupełny aktu stanu cywilnego.

Jak złożyć papiery rozwodowe

Dokumenty wymagane do rozwodu składa się w sądzie okręgowym właściwym ze względu na ostatnie wspólne miejsce zamieszkania małżonków, o ile jeden z nich nadal mieszka w danym okręgu.

W przeciwnym razie dokumenty należy złożyć w sądzie odpowiednim ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego. Gdyby zaś nie dało się takiego miejsca ustalić, powód powinien złożyć komplet dokumentów rozwodowych w sądzie właściwym dla swojego miejsca zamieszkania. 

Pozew rozwodowy wraz z całą potrzebną dokumentacją można złożyć:

• osobiście w Biurze Podawczym Sądu Okręgowego,
• listem poleconym za potwierdzeniem nadania.

Należy pamiętać, że powód nie ma obowiązku doręczania pozwu drugiemu małżonkowi. Papiery rozwodowe wnosi się do sądu – sąd sam wysyła odpowiednie pismo do pozwanego, czyli drugiego z małżonków.

Po złożeniu pozwu druga strona ma 14 dni na ustosunkowanie się do pozwu, czyli udzielenie odpowiedzi na pozew rozwodowy. Przed upływem tego terminu sąd nie ogłosi daty pierwszej rozprawy.

Kilka słów na koniec

Chcąc złożyć pozew rozwodowy, powód (czyli osoba inicjująca sprawę rozwodową) musi złożyć sam pozew rozwodowy oraz odpis pozwu rozwodowego razem z załącznikami, ponieważ sąd musi wysłać przedmiotowy odpis pozwu rozwodowego do drugiego małżonka, by ten mógł ustosunkować się do pozwu.

Co więcej, przy składaniu pozwu o rozwód (bez względu na to, czy jest to pozew o rozwód z orzeczeniem o winie bądź pozew o rozwód bez orzekania o winie), należy wnieść opłatę sądową w kwocie 600 zł. Opłata sądowa powinna być uiszczona osobiście w kasie sądu lub przelana na konto bankowe sądu.