Jak napisać oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do dochodzenia roszczeń? Kiedy powód zrzeka się roszczenia to znaczy, że rezygnuje z jego dochodzenia w przyszłości. Roszczeń można zrzec się nie tylko przed sądem, ale również w treści ugody czy umowy. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do dochodzenia roszczeń najczęściej towarzyszy cofnięciu pozwu lub polubownemu zakończeniu danej sprawy.
Jest to korzystne dla pozwanego lub sprawcy, ponieważ uniemożliwia ponowne wystąpienie z pozwem lub roszczeniem w tej samej sprawie. Jeśli natomiast zrzeczenie się prawa do roszczeń składane jest w postępowaniu egzekucyjnym, zwalnia dłużnika z długu.
Na czym polega zrzeczenie się roszczenia?
Zrzeczenie się roszczeń jest dobrowolne i przyjmuje formę oświadczenia. Zgodnie z treścią uzasadnienia jednego z wyroków, który wskazał Sąd Najwyższy, zrzeczenie się roszczenia to oświadczenie woli, zgodnie z którym powód rezygnuje z roszczenia. Skutkiem złożenia takiego oświadczenia jest wygaśnięcie roszczeń odszkodowawczych – traktuje się je tak, jakby nie istniały.
Jak zostało wspomniane, zrzeczenie się roszczenia to instytucja dobrowolna. Zdarza się jednak, że ktoś podpisuje zrzeczenie się roszczeń nieświadomie. Dotyczy to przede wszystkim umów o ubezpieczenie czy innych umów dotyczących praw przyszłych.
Zawsze warto – przed podpisaniem – przejrzeć je pod kątem klauzuli rezygnacji z przyszłych roszczeń. W przeciwnym razie można stracić prawo do dochodzenia odszkodowania za poniesioną szkodę.
Przykłady zdarzeń, w których stosuje się oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do dochodzenia roszczeń:
- sprawy spadkowe,
- stłuczka lub kolizja samochodowa,
- odrzucenie przez pracownika roszczeń od pracodawcy,
- zrzeczenie się roszczeń w przypadku przeniesienia prawa przez Nadawcę na Adresata (gdy reklamację składa adresat),
- itd.
Jaką formę przyjmuje oświadczenie o zrzeczeniu się roszczeń?
Wzór oświadczenie o zrzeczeniu się wszelkich roszczeń to jednostronne oświadczenie – nie umowa. Sporządza je wierzyciel, czyli podmiot, który ma prawo dochodzenia roszczeń. Oświadczenie może być też częścią umowy lub ugody, np. przy podziale majątku czy przy naprawieniu szkody.
Oświadczenie o zrzeczeniu się roszczeń może obejmować część lub całość roszczeń. Niekiedy dotyczy również odsetek czy innych należności, których wierzyciel ma prawo dochodzić. Z reguły, oświadczenie to powinno przyjmować formę pisemną dla celów dowodowych.
Można złożyć je też ustnie – np. przed sądem lub innym organem – jeśli spisane zostanie do protokołu. Najczęściej jednak składa się je na piśmie, dlatego do przygotowania takiego dokumentu warto wykorzystać druk oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do dochodzenia roszczeń PDF.
Jak zrzec się roszczeń przed sądem?
Powód może cofnąć pozew bez zgody pozwanego i bez zrzeczenia się roszczenia do momentu rozpoczęcia sprawy. W toku postępowania nadal ma prawo cofnąć pozew, ale musi uzyskać w tym celu zgodę pozwanego, chyba że cofa pozew, jednocześnie zrzekając się roszczeń.
W takich okolicznościach powinien pamiętać, że nie będzie mógł ponownie wytoczyć powództwa w tej samej sprawie.
Oświadczenie o zrzeczeniu się roszczeń w trakcie postępowania przed sądem składa się ustnie do protokołu.
Jakich roszczeń nie da się zrzec?
Zrzeczenie się roszczenia podlega kontroli sądu. Warto przytoczyć tu przepisy dotyczące cofnięcia pozwu i zrzeczenia się roszczenia w brzmieniu:
W niektórych przypadkach sąd nie uzna więc oświadczenia o zrzeczeniu się roszczeń. Istnieją też takie roszczenia, których w ogóle nie można się zrzec. Są to przede wszystkim roszczenia pracownicze. Pracownik nie może zrezygnować z prawa do wynagrodzenia za pracę ani przenieść go na inną osobę.
Co więcej, niedopuszczalne jest zrzeczenie się wynagrodzenia w całości, a także w części. Inny przykład roszczeń, których nie da się zrzec, to roszczenia alimentacyjne na przyszłość. Takie oświadczenie o nie wnoszeniu roszczeń na przyszłość jest po prostu nieważne w świetle prawa.
W innych przypadkach, gdy strony zawierają porozumienie, zgodnie z zasadą swobody umów, mogą umówić się na umorzenie wierzytelności. Zatem dłużnik może podpisać umowę z wierzycielem, w której ten ujmie oświadczenie „zrzekam się wszelkich roszczeń”, a tym samym całkowicie zwolni dłużnika z jego długu.
Jak napisać oświadczenie o braku roszczeń?
Musi odnosić się do konkretnych roszczeń, gdyż w innym wypadku może doprowadzić do powstania skutków przeciwnych do zamierzonych. Jeśli oświadczenie nie dotyczy wszelkich roszczeń, powinno wyliczać wyłączenia tych roszczeń, których wierzyciel nie chce się zrzekać.
Dobrze skonstruowane oświadczenie musi wskazywać więc, że jego autor zrzeka się roszczeń wynikających z konkretnego zdarzenia.
Zrzeczenie się roszczeń w ugodzie
Oświadczenie o zrzeczeniu się wszelkich roszczeń bardzo często pojawia się w ugodzie, jaką strony podpisują po zadośćuczynieniu za wyrządzoną krzywdę, np. po wypłacie ustalonego odszkodowania bez zaangażowania w sprawę policji czy ubezpieczyciela.
Warto zachować jednak ostrożność i zastanowić się, czy wypłacone zadośćuczynienie pokrywa całą szkodę oraz, czy w przyszłości nie okaże się, że ze zdarzenia wyrządzającego szkodę może wynikać więcej niż jedno roszczenie.
W ugodzie często spotykamy się ze sformułowaniami typu „pełne zaspokojenie roszczeń” czy „zrzeczenie się wszystkich dalszych roszczeń”. Podpisanie takiej ugody wyłącza prawo do domagania się kolejnego odszkodowania, zadośćuczynienia czy renty, w przypadku uszczerbku na zdrowiu.
Potwierdził to wyrok Sądu Najwyższego (z dnia 12 kwietnia 2018 r., II CSK 375/17), według którego podpisanie tak sformułowanej ugody uniemożliwia dochodzenie roszczeń z tytułu zadośćuczynienia.
Jeśli z treści ugody nie wynika, że wolą stron było wyłączenie jakichś roszczeń oraz gdy treści ugody stron nie wynika, że objęto nią tylko część roszczeń, to należy przyjąć, iż strony uregulowały wszelkie roszczenia.
