Ustawa o rzeczach znalezionych reguluje obowiązki i prawa znalazcy oraz przechowującego. Wyznacza jak powinno wyglądać postępowanie w sprawach odbierania zawiadomień o znalezieniu rzeczy, przyjmowania i przechowania rzeczy znalezionych oraz poszukiwania osób uprawnionych do ich odbioru. A także postępowanie z rzeczami o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej.

Obowiązki znalazcy

Znalazca ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić właściciela rzeczy o jej znalezieniu. Oraz wezwać ją do odbioru, jeśli zna osobę uprawnioną do jej odbioru oraz jej miejsce pobytu. Jeśli jednak właściciel przedmiotu nie jest znany znalazcy, powinien on niezwłocznie zawiadomić o znalezieniu rzeczy starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania znalazcy lub miejsce znalezienia rzeczy. Jeśli znaleziono rzecz w cudzym pomieszczeniu niezwłocznie zawiadomić należy osobę zajmującą pomieszczenie. Na żądanie tej osoby oddaje jej rzecz na przechowanie. Jeżeli osoba zajmująca pomieszczenie nie zna osoby uprawnionej do odbioru rzeczy lub nie zna miejsca jej pobytu, niezwłocznie zawiadamia o znalezieniu rzeczy właściwego starostę.

Pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, ekwipunek wojskowy

Jeśli znaleźliśmy pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, lub rzeczy o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej i nie znamy właściciela zguby należy je oddać, podobnie jak w powyższych przypadkach właściwemu staroście. Jeśli znalezisko ma cechy zewnętrzne lub umieszczone na niej znaki szczególne wskazują, że stanowi ona sprzęt lub ekwipunek wojskowy. Oraz w przypadku znalezienia dokumentu wojskowego, a w szczególności legitymacji, książeczki lub zaświadczenia wojskowego albo karty powołania, oddaje rzecz lub dokument niezwłocznie właściwemu staroście.

A kiedy na Policje?

W przypadku, gdy znajdziemy przedmiot, którego posiadanie wymaga pozwolenia, w szczególności broń, amunicję, materiały wybuchowe albo dowód osobisty lub paszport, niezwłocznie oddaje rzecz najbliższej jednostce organizacyjnej Policji. W wyjątkowych przypadkach, zagrożenia życia lub zdrowia powinno się zawiadomić służby o miejscu, w którym rzecz się znajduje.

Gdy znajdziemy rzecz w miejscu publicznym, lub pomieszczeniu otwartym dla publiczności albo środku transportu publicznego, oddaje rzecz zarządcy budynku, pomieszczenia albo środka transportu publicznego. Ten ma obowiązek po upływie 3 dni od dnia otrzymania rzeczy przekazać ją właściwemu staroście, chyba że w tym terminie zgłosi się osoba uprawniona do odbioru rzeczy.

Brak możliwości oddania rzeczy

W przypadku, gdy nie możemy oddać danej rzeczy lub jest to połączone z niebezpieczeństwem pogorszenia się rzeczy, trudnościami lub znacznymi kosztami. Znalazca może ograniczyć się do wskazania osobie uprawnionej do odbioru rzeczy, właściwemu staroście lub właściwemu zarządcy miejsca, w którym rzecz się znajduje.

Znaleźne

Znalazca, który uczynił zadość swoim obowiązkom opisanym powyżej może żądać znaleźnego. Znaleźne może wynosić do jednej dziesiątej wartości rzeczy, jeżeli zgłosił swoje roszczenie najpóźniej w chwili wydania rzeczy osobie uprawnionej do jej odbioru. Jeśli rzecz nie jest przechowywana przez znalazcę, znalazca może zastrzec wobec przechowującego, że będzie żądał znaleźnego. W takim przypadku przechowujący zawiadamia znalazcę o wydaniu rzeczy osobie uprawnionej do jej odbioru oraz o jej adresie zamieszkania albo siedziby, a znalazca może zgłosić żądanie znaleźnego w terminie miesiąca od dnia zawiadomienia go o wydaniu rzeczy. Przechowujący informuje o tym osobę uprawnioną do odbioru rzeczy.

Nagroda

Gdy rzecz znaleziona jest zabytkiem lub materiałem archiwalnym i stała się własnością Skarbu Państwa, znalazcy przysługuje nagroda. Jej wysokość wyznacza minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w drodze rozporządzenia.