Rodzice z tytułu posiadania dzieci mogą liczyć na szereg świadczeń pieniężnych. Jedne są wypłacane niezależnie od ich sytuacji materialnej opiekunów, inne zależą od dochodów rodziny. Jakie świadczenia na dzieci przysługują w 2021 roku? Ile one wynoszą i gdzie należy się po nie zgłosić? Na te pytania odpowiemy w niniejszym artykule.

Becikowe

Pierwszym świadczeniem na jakie może liczyć rodzić zaraz po narodzinach dziecka, jest tzw. becikowe.  Świadczenie to wynosi 1.000 zł i jest wypłacane jednorazowo.

Przysługuje ono każdemu, kto:

• jest rodzicem nowo narodzonego dziecka, lub
• jest jego opiekunem prawnym (opieka została powierzona przez sąd), lub
• opiekunem faktycznym (osobą, która przejęła opiekę nad dzieckiem i złożyła do sądu wniosek o adopcję dziecka),

i jednocześnie spełnia poniższe warunki:

• dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1.922 zł netto miesięcznie;
• matka dziecka, od co najmniej 10 tygodnia ciąży do porodu, była pod opieką medyczną (nie dotyczy  opiekunów prawnych oraz opiekunów faktycznych).

Aby otrzymać becikowe należy złożyć wniosek w miejskim lub gminnym ośrodku pomocy społecznej, drogą on-line za pośrednictwem portalu Emp@tia, bądź też za pomocą operatora pocztowego.

Wniosek o przyznanie świadczenia należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od urodzenia dziecka. Do wniosku trzeba dołączyć:

• zaświadczenie o opiece medycznej matki najpóźniej od 10. tygodnia ciąży;
• akt urodzenia dziecka
• odpis dowodu osobistego;
• zaświadczenie z urzędu skarbowego o dochodzie rodziny;
• zaświadczenie o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne.
• jeżeli zostały orzeczone – postanowienie dot. alimentów na dziecko.

Becikowe nie jest świadczeniem celowym, rodzice mogą wykorzystać je w dowolny sposób.

Kosiniakowe

Kosiniakowe, inaczej zwane również rocznym becikowym, wynosi 1.000 zł miesięcznie. Jest to rodzaj pomocy, o który mogą ubiegać się matki lub ojcowie (w określonych przypadkach także rodzice adopcyjni, opiekunowie faktyczni, rodzina zastępcza), którym nie przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego lub tacierzyńskiego. Świadczenie to przeznaczone jest więc w szczególności dla rolników, osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych, studentów oraz osób bezrobotnych.

 Omawiana pomoc przysługuje bez względu na wysokość dochodu rodziny i jest jest wypłacane:

• przez 52 tygodnie przy narodzinach jednego dziecka;
• przez 65 tygodni przy narodzinach 2 dzieci;
• przez 67 tygodni przy narodzinach 3 dzieci;
• przez 69 tygodni przy narodzinach 4 dzieci;
• przez 71 tygodni przy narodzinach więcej niż 4 dzieci.

Należy pamiętać, że w pierwszej kolejności omawiane świadczenie przysługuje matce. Ojciec otrzyma je, w przypadku gdy matka skróci okres pobierania kosiniakowego, jednakże po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka, lub jeżeli nastąpi śmierć matki bądź porzucenie dziecka przez matkę.

Świadczenie nie przysługuje, w sytuacji gdy:

• co najmniej jeden z rodziców dziecka lub inna osoba uprawniona otrzymują zasiłek macierzyński, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
• w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem, ustalone zostało prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna;
• rodzic ubiegający się o świadczenie rodzicielskie bądź pobierające świadczenie rodzicielskie nie sprawuje (lub zaprzestała takiego sprawowania) osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, uniemożliwiającej sprawowanie owej opieki;
• rodzicom przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego (z wyjątkami określonymi w przepisach o zabezpieczeniu społecznym);
• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej w przypadku rodziców lub rodziców adopcyjnych.

Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia i jego wypłatę należy złożyć w ciągu 3 miesięcy od dnia porodu, przysposobienia lub objęcia dziecka opieką. W przypadku ojca termin 3 miesięcy jest liczony od dnia skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, śmierci matki dziecka lub porzucenia dziecka przez matkę.

Pobierz:

• Wniosek o przysposobienie dziecka wzór
• Wniosek o przysposobienie dziecka żony wzór

Nie jest to jednak termin mający wpływ na wypłatę świadczenia. Jeśli wniosek zostanie złożony w późniejszym terminie, to prawo do nie zostanie ustalone począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Do wniosku należy dołączyć akt urodzenia dziecka lub inny dokument stwierdzający sprawowanie nad nim pieczy.

Wniosek trzeba złożyć w siedzibie instytucji gminnej zajmującej się pomocą społeczną (urząd gminy lub miasta), za pomocą internetowej strony rządowej (strony www urzędu) lub przy pomocy operatora pocztowego.

Rodzina 500 plus

500 plus jest to świadczenie wychowawcze, kierowane do każdej z rodzin posiadających co najmniej jedno dziecko w wieku do 18. roku życia. Świadczenie to przysługuje na każde dziecko do ukończenia przez nie 18. roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. Wynosi 500 zł i jest wypłacane co miesiąc aż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.

Wniosek 500 plus można składać za pośrednictwem rządowego Portalu Emp@tia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej (za pomocą profilu zaufanego lub bezpiecznego podpisu elektronicznego). Można go również złożyć drogą tradycyjną – papierową w urzędzie miasta lub gminy, ośrodku pomocy społecznej lub innej jednostce wyznaczonej w gminie (np. w centrum świadczeń), bądź za pomocą operatora pocztowego.

300 plus dla ucznia (Dobry start)

Program 300 plus dla ucznia, nazywany także programem Dobry Start. Jest to świadczenie celowe, mające służyć na zakup wyprawki szkolnej dla ucznia. Świadczenie 300 plus przysługuje raz w roku na dziecko uczące się w szkole, aż do ukończenia przez nie 20. roku życia. W przypadku uczących się dzieci z niepełnosprawnościami, program trwa do ukończenia przez nie 24. roku życia.

Wniosek o wsparcie może złożyć każde z rodziców, opiekunów prawnych lub opiekunów faktycznych (osób faktycznie sprawujących opiekę nad dzieckiem, które wystąpiły do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka) dziecka. Wniosek o świadczenie dla dzieci, które przebywają w pieczy zastępczej składa rodzic zastępczy, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka lub dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej.

Wniosek 300 plus można składać za pośrednictwem rządowego Portalu Emp@tia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej (za pomocą profilu zaufanego lub bezpiecznego podpisu elektronicznego).

Można go również złożyć drogą tradycyjną – papierową w urzędzie miasta lub gminy, ośrodku pomocy społecznej lub innej jednostce wyznaczonej w gminie (np. w centrum świadczeń), bądź za pomocą operatora pocztowego. Wnioski o świadczenie dla dzieci przebywających w pieczy zastępczej są z kolei przyjmowane przez powiatowe centra pomocy rodzinie.

Pomocy nie otrzymają opiekunowie dzieci, które:

• uczęszczają do przedszkola;
• realizują roczne przygotowanie przedszkolne w tzw. zerówce w przedszkolu lub szkole.
• studiują na uczelniach wyższych.

Bon turystyczny

Polski Bon Turystyczny jest środkiem wsparcia, który ma na celu pomoc finansową polskim rodzinom, osłabionym przez skutki pandemii COVID-19. Bon turystyczny to forma pomocy dla rodzin w czasie trwania stanu epidemicznego COVID-19. Wynosi ono jednorazowo 500 zł na każde dziecko do uzyskania przez niego 18 roku życia. Dodatkowo dla rodziców posiadających dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności przysługuje dodatkowe świadczenie w formie uzupełnienia bonu, w wysokości 500 zł na dziecko. Bon przysługuje niezależnie od poziomu dochodów.

Bon Turystyczny ma formę elektronicznego dokumentu, ważnego do końca marca 2022 roku. Za pomocą bonu można dokonać płatności za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne na terenie RP. Świadczenie to można wykorzystać do opłacenia m.in.: pobytu na kolonii, obozie rekreacyjnym, w hotelu, pensjonacie, czy też gospodarstwie agroturystycznym.

Więcej informacji w temacie prawa do Bonu oraz jego aktywacji na stronie https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/bonturystyczny.

Ulga podatkowa na dziecko

Ulga prorodzinna uprawnia rodziców i opiekunów dzieci do zapłaty mniejszego podatku dochodowego. Skorzystać z niej mogą rodzice, opiekunowie oraz rodzice zastępczy. Przy czym warunkiem zastosowania tej ulgi jest faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, tj. sprawowanie pieczy nad dzieckiem oraz jego majątkiem, a także rzeczywiste wychowywanie dziecka. Utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem (np. po rozwodzie) czy płacenie alimentów, nie wystarcza do zastosowania ulgi.

Omawiana ulga przysługuje na każde dziecko:

• które w danym roku podatkowym nie ukończyło 18. roku życia;
• posiadające niepełnosprawność, które otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną;
• które w danym roku podatkowym nie ukończyło 25. roku życia, które ciągle się uczy, o ile jego dochody (z wyjątkiem renty rodzinnej)  i przychody uzyskane w ramach ulgi dla młodych,  po zsumowaniu nie przekraczają 3.089 zł .

Owe „świadczenie” prorodzinne obłożone jest limitami dochodowymi. Aby więc opiekun mógł skorzystać z ulgi:

• przy posiadaniu więcej niż jednego dziecka – nie ma ograniczeń dochodów. Bez względu na dochód ulga obowiązuje;
• przy posiadaniu jednego dziecka, wychowując je samotnie – limit został ustalony na 112.000 zł dochodu rocznego – powyżej ulga nie obowiązuje.
• przy posiadaniu jednego dziecka, wychowując je przez cały rok jako małżeństwo – limit wynosi 112.000 zł łącznego dochodu rocznego;
• przy posiadaniu jednego dziecka, wychowując je z drugim rodzicem dziecka, bez posiadania małżeństwa – limit wynosi 56.000 zł limitu rocznego dla rodzica korzystającego z ulgi (z ulgi mogą korzystać oboje rodziców).

Ulgę rozlicza się w rocznym zeznaniem podatkowym. W zeznaniu podatkowym za rok 2020, rodzic (lub opiekun) ma prawo do odliczenia:

• na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (rocznie 1.112,04 zł);
• na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (rocznie 1.112,04 zł);
• na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (rocznie 2.000,04 zł);
• na czwarte i każde kolejne dziecko – 225 zł miesięcznie (rocznie 2.700 zł).

Karta Dużej Rodziny

Karta Dużej Rodziny (KRD) nie przynosi benefitów w pieniądzu, ale uprawnienia do korzystania z szeregu zniżek w punktach handlowych oraz instytucjach publicznych. Przysługuje ona rodzinom mającym troje lub więcej dzieci. Posiadacze KDR mają możliwość tańszego korzystania z oferty m.in. w branży spożywczej, paliwowej, bankowej, rekreacyjnej czy transportowej. W praktyce daje ona możliwość skorzystania z rabatów w granicach 5-10%.

Prawo do posiadania KRD przysługuje wszystkim rodzicom (rodzicom zastępczym, osobo, prowadzącym rodzinny dom dziecka) oraz małżonkom rodziców, którzy mają lub mieli na utrzymaniu łącznie co najmniej troje dzieci. Chodzi więc także o rodziny, które odchowały już dzieci, tj. są one już pełnoletnie. Liczy się fakt posiadania dzieci, ich wiek nie ma znaczenia.

Prawo do Karty Dużej Rodziny przysługuje także dzieciom:

• w wieku do 18. roku życia;
• w wieku do 25. roku życia – w przypadku dzieci uczących się w szkole lub szkole wyższej;
• bez ograniczeń wiekowych w przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Karta Dużej Rodziny nie jest uprawnieniem przysługującym rodzicowi, którego sąd pozbawił władzy rodzicielskiej lub któremu sąd ograniczył władzę rodzicielską przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, chyba że sąd nie pozbawił go władzy rodzicielskiej lub jej nie ograniczył przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej w stosunku do co najmniej trojga dzieci. KRD nie przysługuje również rodzicowi zastępczemu lub prowadzącemu rodzinny dom dziecka, w przypadku gdy sąd orzekł o odebraniu im dzieci z uwagi na niewłaściwe sprawowanie pieczy zastępczej.

Dofinansowanie na zatrudnienie niani

Rodzice, opiekunowie prawni oraz inne osoby, które opiekują się dzieckiem na podstawie orzeczenia sądu, którzy planują zatrudnienie opiekuna dla swojej pociechy (tzw. niani) mogą starać się o dofinansowanie. Pomoc polega na tym, iż Państwo opłaca składki ZUS obliczone od wynagrodzenia niani, nieprzekraczającego kwoty 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli wynagrodzenie niani wynosi więcej, nadwyżkę rozlicza i opłaca rodzic. 

Dofinansowanie przysługuje w sytuacji, gdy dziecko ma od 20 tygodni do 3 lat, lub jeśli dziecko nie może pójść do przedszkola, np. przez brak miejsc – do skończenia 4 lat, a jego rodzice:

• nie przebywają na urlopie macierzyńskim, ojcowskim albo wychowawczym;
• nie tworzą zawodowej rodziny zastępczej;
• nie korzystają z ulgi na podstawie umowy aktywizacyjnej;
• spełnią jeden z poniższych warunków:
• pracują na umowę o pracę albo zlecenie;
• prowadzą działalność pozarolniczą;
• prowadzą działalność rolniczą.

Dofinansowanie przysługuje niezależnie od dochodów rodziny. Co więcej, o świadczenie to mogą ubiegać się także osoby samotnie wychowujące dzieci (faktycznie i prawnie).

Świadczenia na dzieci w 2021 roku – zasiłek rodzinny i dodatki

Zasiłek rodzinny

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków, przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców lub opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie uczącej się, pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia, lub
• nauki w szkole, ale nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, lub
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, lub
• osobie uczącej się.

Świadczenie z tytułu zasiłku rodzinnego wynosi:

• 95 zł – na dziecko do ukończenia 5. roku życia;
• 124 zł – na dziecko w wieku od 5. ukończenia 18. roku życia;
• 135 zł – na dziecko w wieku od 18. do ukończenia 24. roku życia.

Prawo do zasiłku rodzinnego uzależnione jest od spełnienia przez rodziców kryterium dochodowego, tj.:

• kryterium dochodowe ogólne – 674 zł;
• kryterium dochodowe dla rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym – 764 zł.

Wniosek należy złożyć instytucjach gminnych zajmujących się pomocą społeczną.

Dodatki do zasiłków rodzinnych

Osoby którym przysługuje zasiłek rodzinny mogą ubiegać się również o szereg dodatków:

• dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 400 zł – przysługuje on przez 24 miesiące – w przypadku sprawowania opieki nad jednym dzieckiem; 36 miesięcy – w przypadku sprawowania opieki nad więcej niż jednym dzieckiem; 72 miesiące – w przypadku sprawowania opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym;
• dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka, jeżeli nie zostały zasądzone alimenty – 193 zł (nie więcej niż 386 zł na wszystkie dzieci);
• dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – 95 zł na trzecie i następne dzieci uprawnione do zasiłku;
• dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: do 5. roku życia – 90 zł; od 5. do do ukończenia 24. roku życia – 110 zł;
• dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – 100 zł;
• dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła – 113 zł; na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła – 69 zł;

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w celu opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Od 1 stycznia 2021 roku świadczenie wynosi 1.971 zł miesięcznie. Wysokość pomocy jest waloryzowana co roku – dnia 1 stycznia. Wysokość świadczenia uzależniona jest od płacy minimalnej. Wskaźnikiem waloryzacji jest procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę w porównaniu do kwoty z ubiegłego roku. Przyznanie przedmiotowego świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego rodziny.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:

• matce lub ojcu;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną;
• osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny (za wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem),

posiadającym dzieci, których niepełnosprawność powstała:

• nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do  ukończenia 25 roku życia.

Z kolei, świadczenie to nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę:

• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego.
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna.

Podobne wzory pism:

• Wzór wniosku o umieszczenie dziecka w placówce wychowawczej
• Wniosek o przysposobienie dziecka żony wzór
• Wniosek o zabezpieczenie pieczy nad dzieckiem wzór
• Wniosek o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka wzór
• Wniosek o urlopowanie dziecka z rodziny zastępczej wzór
• Wzór wniosku o urlopowanie dziecka na weekendy
• Wniosek o ustanowienie opiekuna prawnego dla małoletniego dziecka